تعداد بازدید :226
آمادگی کمیته ملی حافظه جهانی ایران در ثبت آثار مشترک منطقه
رئیس کمیته ملی حافظه جهانی ایران با بیان اینکه میراث مستند، سرمایه معنوی مکتوب بشریت است گفت: کمیته ملی حافظه جهانی ایران، آمادگی دارد در کنار کشورهای منطقه به رایزنی در شناسایی، معرفی و ثبت آثار مشترک بپردازد.
به گزارش سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران، نشست منطقه‌ای شناسایی و تبادل میراث مستند (برنامه حافظه جهانی) صبح روز گذشته، با حضور اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و رئیس کمیته ملی حافظه جهانی، حجت الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو و سوتان ست‌کوفسکی ، سرپرست دفتر منطقه‌ای یونسکو در تهران حضور برگزار شد.
بروجردی در ابتدا ضمن خیرمقدم گفت: در شرایطی که بخش‌های مختلف جهان درگیر بحران‌های متعدد زیست‌محیطی، فرهنگی و تنش‌های قدرت‌طلبی‌اند، ایجاد امکان‌های گفتگوی میان فرهنگی،کنش بسیار پویا و فعالانه‌ای در تأکید بر نیاز کشورها و جوامع به تساهل و همگرایی با یکدیگر است.
وی افزود: کشف و شناسایی میراث مشترک فرهنگ‌ها، یادآور تاریخچه نه چندان دور زیست و تعامل سازنده و صلح‌مدار ملت‌ها است و بازگشت به دوران تبادل میان فرهنگی، مهم‌ترین اهرم مقابله با خشونت و جنگ‌طلبی است.
رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران یادآور شد: کشورهای منطقه از ایران، افغانستان، پاکستان، هندوستان تا آذربایجان، ازبکستان، قزاقستان، تاجیکستان و ترکیه در دوره‌های مختلف تاریخی به شکل‌های گوناگون در دوستی و اتحاد با یکدیگر بوده‌اند و از قبل همین دوستی میراث بسیار گرانبهایی در زبان، دانش و هنر به اشتراک گذاشته‌اند.
بروجردی تصریح کرد: گذرگاه تجاری جاده ابریشم، نمونه برجسته‌ای از تعامل دیرینه کشورهای منطقه با یکدیگر است که در مسیر مبادلات تجاری، بخش زیادی از عناصر میراثی خود را با یکدیگر سهیم شده‌اند یا به هم منتقل کرده‌اند.
رئیس کمیته ملی حافظه جهانی ایران تأکید کرد: برگزاری نشست شناسایی و تبادل میراث مستند، فضای مثبتی برای گشودن مجراهای تنفس فرهنگی ما است تا با مبادله و اشتراک عناصر مستند فرهنگ خود و شناسایی و معرفی این میراث به سایر اقوام و ملل، علاوه بر معرفی ظرفیت‌های پایدار و جامع خود، نقش و توان فرهنگیمان در حفظ و پاسداشت میراث بشر را با دیگران به اشتراک بگذاریم.
بروجردی یادآور شد: جمهوری اسلامی ایران تاکنون آثار مکتوب ارزشمندی را از طریق ثبت در برنامه حافظه جهانی، به جهانیان معرفی کرده است. این آثار به دلیل بیان مضامین والای انسانی، میراث بشریت محسوب می‌شوند، از جمله کلیات سعدی که سرشار از پیام برابری، امید، صلح و الگویی برای زیستی مسالمت‌جویانه است؛ شاهنامه فردوسی که با ستایش خرد آغاز می‌شود و منادی اعتدال، امید، تساوی است.
وی تصریح کرد: پنج گنج نظامی که مشتمل بر پنج مثنوی عاشقانه، غنایی و اخلاقی است و وقفنامه ربع رشیدی که نشان از حکمرانی عدالت‌محور و برابری خواهانه قانونگذاران است. مضامین این دست آثار، فقط متعلق به ایرانیان نیست؛ بلکه به همه انسان‌ها در هر زمان و مکانی تعلق دارد.
سوتان ست‌کوفسکی، سرپرست دفتر منطقه‌ای یونسکو در ایران، درافتتاحیه نشست منطقه‌ای شناسایی و تبادل میراث مستند، به اهمیت میراث مستند پرداخت و اظهار کرد: به طور مثال در آتش‌سوزی موزه ملی برزیل به عنوان یکی از بزرگ‌ترین موزه‌های تاریخ طبیعی انسان‌شناسی قاره آمریکا بیش از ۲۰ میلیون قطعه که تاریخ و فرهنگ برزیل بود، از بین رفت.
وی با اشاره به اینکه نمی‌توان ارزش میراث مستند را با عدد و ارقام برشمرد، افزود: مثلاً در جنگ بوسنی در سارایوو، از مهم‌ترین آسیب‌ها به کتابخانه‌ها وارد شد طوری‌که ۴۳ کتابخانه کاملاً از بین رفتند.
ست‌کوفسکی ادامه داد: در این راستا از سال ۱۹۹۲ یونسکو برای حفظ میراث مستند در دنیا برنامه حافظه جهانی را شروع کرد و این برنامه صرفا به ثبت خلاصه نمی‌شود بلکه در راستای حفظ برای انتقال به آیندگان برای ترویج آرامش و صلح خواهد بود.
سرپرست دفتر منطقه‌ای یونسکو در ایران تصریح کرد: این شبکه عظیم چیزهای ارزشمندی در خود دارد که می‌توان به مشترکات فرهنگی کشورهای جاده ابریشم پرداخت که شامل کشورهای ایران، افغانستان، هند، پاکستان، تاجیکستان، ترکیه، آذربایجان و … می‌شود.
ست‌کوفسکی گفت: نشست منطقه‌ای شناسایی و تبادل میراث مستند امروز نیز در راستای اهداف و نشست سال ۲۰۱۷ با محوریت کتابخانه ملی ایران برگزار شده است.
حجت‌الله ایوبی، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو نیز با تأکید بر ضرورت توجه و شناخت به میراث ملموس و تاریخ کشورها گفت: صلح و گفتگو بدون شناخت و دانش امکان پذیر نیست و لازمه شناخت توجه به پیشینه ملموس و ناملموس معنوی، مستند و تاریخ است.
ایوبی گفت: به واسطه فعالیت‌ها و مدیریت مناسب، می‌توان گفت که امروز کمیته ملی حافظه جهانی ایران یکی از بهترین و فعال‌ترین کمیته‌ها در یونسکو است.
وی با تأکید بر اینکه جنگ و خشونت نتیجه ناآگاهی است، افزود: هرگامی که برای شناخت یکدیگر بر می‌داریم به صلح جهانی کمک می‌کند.
دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو با بیان اینکه در منطقه میراث گرانبهای فراوانی وجود دارد ادامه داد: باید قدر این میراث دانسته شود، همچنان که بسیاری از کشورها علاقه‌مند هستند این میراث را بهتر و بیشتر بشناسند.
بر اساس این گزارش از موضوعاتی که در این نشست مطرح و مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد گرفت می‌توان به «همکاری‌های بین المللی برای شناسایی، حفظ و دسترسی به میراث مستند از طریق توصیه‌های یونسکو»، «روند نامزدی و شرح معیارها و مطالعات موردی از نامزدهای مشترک از جمله نامزدی مشترک المسالک و الممالک»، «مقدمه‌ای بر موضوع جاده ابریشم برای نامزدهای مشترک»، «حفاظت و دسترسی به میراث دیجیتال» و«بحث در مورد یک استراتژی برای کتابخانه دیجیتالی منطقه‌ای» اشاره کرد.
این مراسم با حضور نمایندگانی از برنامه حافظه جهانی یونسکو از کشورهای استرالیا، تاجیکستان، افغانستان، آذربایجان، قزاقستان،هند، ترکیه، پاکستان و ازبکستان برگزار خواهد شد. گفتنی است که اختتامیه نشست منطقه‌ای برای شناسایی و تبادل میراث مستند، امروز چهارشنبه (۱۳ شهریور) برگزار می‌شود.
جاده ابریشم، مسیری برای تبادل فکر و اندیشه
همچنین ایوبی در نشست ششمین کنفرانس ثبت‌های زنجیره‌ای در مسیر جاده ابریشم با رویکرد توسعه گردشگری که در مهرماه، به میزبانی همدان برگزار خواهدشد، طی سخنانی گفت: ما خودمان را موظف می‌دانیم از تمام ظرفیت‌های موجود استفاده کنیم تا این فرهنگ باشکوه ایرانی را به جهان منتقل کنیم. یونسکو سازمان بسیار خوش‌نامی است که بیش از ۷۰ سال سابقه دارد. یونسکو بعد از جنگ جهانی و برای مقابله با خشونت تأسیس شد و یکی از سازمان‌هایی است که پرچم علم و فرهنگ و هنر را بلند کرده و می‌خواهد صدای همه ملت‌ها را به گوش جهان برساند.
وی ادامه داد: بنای یونسکو بر عدم مداخله در امور دولت ها است و حق ندارد حریم استقلال کشورها را نقض کند. این حریم، حریم فرهنگی، علمی و بویژه آموزشی است. اساس یونسکو بر آن است که کشورها بسته‌های آموزشی مستقل خود را داشته باشند و حریم آموزشی آنها نقض نشود.
ایوبی افزود: امروز، شعار یونسکو در آموزش، «آموزش اخلاق‌مدار» است. ما در این حوزه حرف‌های زیادی داریم. نظام آموزشی ما اخلاق‌مدار و مبتنی بر رابطه استاد و شاگردی بوده است. این فرصتی است تا دنیا با نظام آموزشی و اخلاقی ما آشنا شود و متوجه شود افرادی مثل ابن‌سینا، در چه فضای آموزشی‌ای تربیت شدند. ما هزاران سال پیش، حتی درباره حقوق حیوانات و محیط‌زیست و آلوده نکردن آب‌ها هم تعالیم زیادی داشتیم.