تعداد بازدید :1216
رفع تحریم‌ها و مطالبات زیست‌محیطی
توسعه پایدار کشورها منوط به توسعه علم و فناوری است. هیچ کشوری نمی‌تواند در نظام جهانی نقش مؤثری داشته باشد، بی‌آنکه برای ارتقای سطح علمی و فناوری خود برنامه‌ریزی و اقدام مؤثر کرده باشد. در روزهای گذشته، شاهد اجرائی‌شدن برجام بودیم و امید می‌رود جامعه علمی کشور در همه زمینه‌ها به‌ویژه ارائه راهکارهای مناسب برای توسعه پایدار و متوازن در کشور نقش فعالی داشته باشد. یکی از مسائلی که امید می‌رود با رفع تحریم‌ها، مانند همیشه، مغفول نماند، توجه به مسئله طبیعت و حفاظت از محیط‌زیست است. اینک که امکان توسعه ارتباطات و تبادل اطلاعات بین‌المللی و بهره‌گیری از تجربیات نهادهای بین‌المللی فراهم شده است، انتظار می‌رود به مسائل حفاظت محیط‌زیست و مطالبات اجتماعی در این خصوص، به‌طور ویژه پرداخته شود. نگارنده به‌عنوان یک اقلیم‌شناس، انتظار دارد با آزادشدن حجم زیادی از منابع مالی بلوکه‌شده کشور و گشایشی که ایجاد شده، برای مسائل زیست‌محیطی مردم شریف ایران، به‌ویژه در موارد زیر، تدبیری عاجل اتخاذ شود. در صدر مطالبات زیست‌محیطی، بایستی توجه به مسئله گرمایش جهانی باشد. ایران ازجمله کشورهایی محسوب می‌شود که به‌شدت در برابر روند گرمایش جهانی آسیب‌پذیر است؛ ولی متأسفانه در این زمینه، سیاستی کاملا منفعل داشته و تاکنون در دریافت کمک‌های جهانی بسیار ضعیف عمل کرده است. انتظار داریم ایران حضور فعالانه‌تری در مجامع بین‌المللی تغییرات اقلیمی داشته و با تبادلات علمی و استفاده از تجربیات جهانی، به جایگاه مطلوبی چه از نظر انتشار کمتر گازهای گلخانه‌ای و چه از نظر بهره‌گیری از روش‌های سازگاری متناسب با وضعیت کشور برسد؛ همچنین با رفع تحریم‌ها و تمرکز بر توسعه صنعتی، در سطح ملی انتظار می‌رود قوانین سخت‌گیرانه‌تری در پیشگیری از جنگل‌زدایی، به‌عنوان اصلی‌ترین عامل گرمایش جهانی در دنیا که ایران هم در این زمینه متأسفانه نرخ بالایی دارد در کشور نوشته و اجرائی شوند. مبارزه با ریزگردهایی که اغلب هم منشأ فرامرزی دارند، نیاز به رایزنی‌های بین‌المللی و دیپلماسی دارد. این مخاطره فلج‌کننده، با عوارض اجتماعی‌اش، یک مسئله فوری تلقی می‌شود. انتظار می‌رود با توسعه فناوری و حرکت در جهت بهبود راندمان آب در بخش‌های مختلف به‌ویژه کشاورزی، پیشگیری از برهم‌زدن نظام هیدرولوژیکی در حوضه‌های آبریز کشور، پیشگیری از سدسازی‌های نابجا و در یک کلام پیشگیری از بیابان‌زایی در کشور، مسئله ریزگردها با منشأ ملی حل‌وفصل شود و با استفاده از رایزنی‌ها و بهره‌گیری از راهکارهای بین‌المللی هم ریزگردهای خارجی را کنترل کرد. مسئله قابل‌ملاحظه دیگر که این‌روزها و در زندگی روزمره، به‌شدت با آن مواجهیم مسئله آلودگی هوای کلان‌شهرهاست. براساس مطالعات انجام‌شده، روند افزایشی انتشار ذرات آلاینده معلق (PM٢,٥ و PM١٠) در هوا که امروز بزرگ‌ترین معضل آلودگی هوا در کلان‌شهرها محسوب می‌شوند، مشکلات و هزینه‌های عدیده‌ای را ایجاد کرده است. با رفع تحریم‌ها انتظار می‌رود حرکت در جهت بهبود کیفیت هوای کلان‌شهرها تسریع شود.