ما و تفکر تاریخی روز سوم مرداد ماه انتشارات ثالث میزبان رونمایی و جشن امضای کتاب «ارنست نولته: سیمای یک تاریخ‌اندیش» بود. در این نشست دکتر مرتضی مردیها استاد دانشگاه و دکتر شروین وکیلی پژوهشگر تاریخ و علوم اجتماعی به بیان دیدگاه‌های خود در رابطه با اندیشه نولته و اهمیت این اثر پرداختند.
آغاز جنگ جهانی اول جنگ جهانی اول از روز اول اوت ۱۹۱۴ آغاز شد و تا سال ۱۹۱۸ ادامه یافت. در این جنگ حدود ۱۰ میلیون نفر کشته شدند. طی جنگ جهانی اول، نیروهای متحد یعنی بریتانیا، فرانسه، صربستان و امپراتوری روسیه که بعدها ایتالیا، یونان، پرتغال، رومانی و ایالات متحده هم به آنها پیوستند با نیروهای مرکزی، یعنی آلمان و اتریش و مجارستان (که بعدها ترکیه عثمانی و بلغارستان هم به آنها ملحق شدند) جنگیدند. ازجمله دلایل آغاز جنگ جهانی اول می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
۱- رقابت اتریش و روسیه در بالکان یکی از علل آغاز جنگ جهانی اول بود.
نیروها و هزینه‌های پلیس‌جنوب جنگ جهانی اول برای ایران اثرات مخرب و زیانباری داشت. در شرایطی که مردم ایران در قحطی و ناامنی روزگار می‌گذراندند، نادیده گرفتن بی‌طرفی ایران و ورود نیروهای متخاصم جنگ به کشور خود سبب ایجاد اغتشاشات فزاینده شد اما آنچه این کشورها برای ورود به ایران به آن استناد می‌کردند، مقابله با برخی تحرکات بود که منافع آنها را تهدید می‌کرد. آنچه دول مزبور خصوصا متفقین متذکر می‌شدند، فقدان نیروی نظامی قدرتمندی بود که بتواند از عهده مقابله با آشوب‌ها برآید. ژاندارمری ایران که بعضا افسران وطن‌پرست نیز در آن مشغول به‌کار بودند، به طرفداری از آلمان‌ها متهم بودند.
حقوق‌بگیران ایرانی «سیا»
طی چند دهه اخیر کلیه اسناد و مدارکی که دال بر دخالت سازمان سیا در کودتا علیه دکتر محمد مصدق و سرنگونی دولت ملی وی بود، از جمله اسناد همچنان محرمانه و غیرقابل انتشار به‌شمار می‌آمد؛ اما اکنون یعنی در دولت دونالد ترامپ ناگهان انتشار این اسناد بلامانع اعلام می‌شود.
لغو امتیاز خوشتاریا آکاکی خوشتاریا سرمایه‌دار گرجی تبعه روسیه بود که به دلیل اقدامات خیریه‌ای که انجام می‌داد، در آن کشور شناخته شده بود اما شهرت خوشتاریا در ایران بیشتر مرهون یک قرارداد ناموفق است. خوشتاریا به علت ماهیت تجارتش همواره به شمال ایران و منابع این منطقه به‌ویژه نفت شمال توجه داشت و بالاخره موفق شد در ۱۹۱۶م قراردادی به منظور استخراج معادن و بهره‌برداری از اشجار شمال از جمله نفت با دولت ایران منعقد کند.
بازخوانی میراث صفویه با وجود ظهور سه دولت صفویه و عثمانی و گورکانی در جهان اسلام و روابط این سه امپراتوری در یکی از مهم‌ترین دوران تاریخ جهان یعنی طلوع انقلاب علمی و ظهور انقلاب دینی و عصر روشنگری و انقلاب صنعتی و افول این سه امپراتوری و ظهور استعمار و دگرگون شدن جهان مدرن، نیازمند فهم جدیدی از صفویه در ایران هستیم.
قانون بلدیه با درآمدن ایران در زمره کشورهای دارای حکومت قانون، از مهم‌ترین برنامه‌هایی که می‌توانست مشارکت مردم در امور شهری را تضمین و آنان را با رسم و رسوم مشروطه‌گری آشنا سازد، بی‌گمان سپردن امور محلی به خود مردم بود؛ همچنان که نمایندگان ملت نیز در دارالشورای ملت به این نتیجه رسیده و خواهان نفوذ و گسترش قدرت مردم در امور شهری بودند؛ به این دلیل به گردآوری و تصویب قانون بلدی پرداختند زیرا تصور می‌کردند
گره‌گاه‌های اقتصادی مشروطه‌خواهی روز دوشنبه ۹ مرداد ماه پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات میزبان نشستی با عنوان «مشروطیت، ما و اکنون» بود. در این نشست تلاش شد نسبت جنبش مشروطه از سه زاویه تاریخ، جامعه‌شناسی و اقتصاد با امروز جامعه ایران مشخص شود. دکتر هاشم آقاجری، دکتر ابراهیم توفیق و دکتر محمد مالجو سخنرانان این نشست بودند.
مشروطیت نامتوازن از مشروطیت دوم به بعد هم در طول این یک قرن، ما هیچ‌گاه به لحاظ ساختاری نتوانستیم به یک مشروطگی متوازن برسیم که دستکم در سطح حقوقی آنچه را که در قانون اساسی مشروطیت جنبه نهادینه پیدا کرده بود
ادبیات مشروطه نخستین روشنفکران ایرانی از نیمه دوم حکومت ناصری به بعد از پیگیرترین مدافعان نوسازی ایران بودند. آنان مرزهای نوسازی را علاوه بر حوزه‌های اقتصادی، نظامی، اداری، تا سطوح مختلف فرهنگ، اندیشه، سیاست، ادبیات و نظام اجتماعی گسترش دادند. این گروه کوچک از روشنفکران ایران، ضمن وقوف بر نقش و سهم شعر و ادب در تجدید سازمان اجتماعی و سامان فکری و سیاسی کشور، صورت و محتوای ادبیات رایج عصر خود را عامل رکود فرهنگی و رخوت اجتماعی و مانع از نوسازی همه‌جانبه کشور می‌دانستند. از این‌رو با نقد شیوه‌های موروثی و سنت ادبی رایج درصدد نوسازی ادبی برآمدند.