مهاجرت در تاریخ ایران سابقه‌ای طولانی داشته است. تغییرات سیاسی همواره بخشی از جمعیت را با خطرات جانی مواجه می‌کرد و به این ترتیب مهاجرت‌های سیاسی، تبعیدها و کوچ اجباری همواره جریانی ثابت در طول تاریخ ایران داشته است. به علاوه فقدان امنیت که به‌صورت عمومی منجر به ناامنی اقتصادی می‌شد، موجب شده بود تا همواره بخش‌هایی از جمعیت ایران در جست‌وجوی بهبود سطح زندگی و معیشت خود راه خروج از کشور را در پیش گیرند.

چرا ایران از برخی مسیرهای ریلی و جاده‌ای کنار گذاشته شده؟ تحریم‌های آمریکا در این زمینه مؤثر بوده یا ما زیرساخت‌های لازم را در اختیار نداریم؟

آنچه در پی می‌آید، ترجمه نامۀ لرد گرانویل وزیر خارجه انگلیس است به میرزا حسین‌خان سپهسالار صدراعظم و اطمینان بر این موضوع که قرار دو دولت استعمارگر روس و انگلیس مبنی بر تثبیت و حفظ ایران در وضعیت موجود است، یعنی تاریخ ۱۸۷۳ میلادی برابر با ۱۲۹۰ق. این نامه در زمانی نوشته شده که ناصرالدین شاه به اتفاق سپهسالار و عده‌ای دیگر در سفر فرنگستان اول به سر می‌بردند. اینک متن سند:

ترجمه مراسلة وزارت خارجه دولت انگلیس [لرد گرانویل] به جناب مستطاب اشرف صدراعظم دولت علّیه ایران [میرزا حسین‌خان سپهسالار] مورخه دوم ماه ژوئیه ۱۸۷۳ مسیحی

از دیرباز اسطوره، اشخاص و افکار ایرانی در شرقی‌ترین بخش آسیا و دورترین فاصله در دنیای قدیم با ایران‌زمین، نفوذ داشته و برای نمونه کافی است به سراغ «داروما»ی ژاپنی برویم که در زبان‌های دیگر، بودی‌دارمار بودیهارما (سنسکریت: Bodhidarma) نیز گفته می‌شود. محقق ژاپنی، آکی ئو کازاما، نخست می‌نویسد: «بسیاری از راهبان که دین بودا را به چین آوردند و این آیین از آنجا به ژاپن رسید، ایرانی بودند و قوم «دای گه‌شی» که در منابع چینی از آن یاد شده، همان ایرانیان هستند» و آنگاه تصریح می‌کند: «داروما، بانی فرقه و مکتب ذن‌بودایی، ایرانی و از مردم غرب آسیا بود»؛ شاهزاده‌ای که در قرن ششم میلادی مکتب «ذن» (عرفان بودایی) را به چین آورد. او سالها در کوه بر تخته سنگی چهارزانو به تفکر نشست. یانگ ژوآنژی نیز که یکی از شاهدان عینی آن روزگار است، نام او را «یک پارسی» (به چینی: بُسی.گوئو.هو.رِن) ذکر کرده ‌است.

کلیسا‌های ایران که از دوران قدیم بازمانده‌اند، فارغ از جلوه زیبای هنر معماری ایرانی، دارای پیام مهمی هستند. آزادی دینی که همواره بخش جدایی‌ناپذیر سیاست حاکمان قدیم ایران بوده است.

تحولات عدلیـه در دوران پهلـوی اول ادامـه تحـولاتی است که پس از نهضت مشـروطیت در حـوزه قضـا و داوری در کشور رخ داد. پایه‌گذار این طرح نوین علـی‌اکبر داور بود که پـس از پـنج سـال (۱۳۱۳-۱۳۰۷ش) کــار مــداوم، شــاهکاری در طراحــی لــوایح قــانونی پدید آورد. اعضای کمیسیون تهیه قـانون مـدنی، از بـین حکما و فقهای صاحب‌نام و بـاتجربـه انتخـاب شـده بودند که با توجه به شرع انور اسلام، به تهیه و تـدوین قانون مواد مدنی پرداختند.

مجله «کاوه» یک نشریه روشنفکری و انتقادی بود که از ۲۳ ژانویه ۱۹۱۶ تا ۳۰ مارس ۱۹۲۲ در برلین چاپ و در ایران توزیع می‌شد.

علی‌اکبرخان داور در ۲۰ بهمن ۱۳۱۵ خودکشی کرد. او وزیر و بنیان‌گذار دادگستری مدرن در ایران در زمان رضا شاه بود و در پست‌های وزیر مالیه در کابینه محمدعلی فروغی (۱۳۱۵-۱۳۱۲)، وزیر معارف (فرهنگ) و وزیر عدلیه (دادگستری) انجام وظیفه کرد. ایجاد نظام قضایی در کشور، تاسیس «اداره ثبت احوال»، تدوین «قانون ثبت اسناد»، «قانون ثبت املاک»، «قانون ازدواج و طلاق» و تاسیس بیمه ایران از مهم‌ترین دستاوردهای او بود.

با آغاز جنگ جهانی دوم در سال ۱۹۳۹، بی‌بی‌سی برنامه ملی و ناحیه‌ای خود را در یکدیگر ادغام و به پخش برنامه‌ای با عنوان «Home service» اقدام کرد. در این شبکه برای حفظ روحیه رزمی ارتش و نیروهای اعزامی به فرانسه نیز برنامه‌های ویژه‌ای تهیه شده بود که از سال ۱۹۴۰ با نام «برنامه ارتش» پخش می‌شد.

«یک روز دکتر حسابی به من گفتند با گروهی از دانشجویان داوطلب یک رادیو بسازیم، دانشجویانی که مثل خود من، اسم رادیو را شنیده بودند ولی آن را ندیده بودند. استاد روی کاغذ، شمای سیم‌کشی‏های آن را به دقت رسم کردند و طرز ساخت را با حوصله زیاد به ما نشان دادند.