مقالات معماری و شهرسازی

شهلا اعزازی : تهران شهری با جمعیت بیشمار و گستردگی زیاد است و فواصلی که افراد برای انجام فعالیت های خود به ان مراجعه می کنند بسیار گسترده . با توجه به ترافیک سنگینی که در تهران وجود دارد و هم چنین طرح ترافیک و باز هم به علت الودگی هوا واجرای طرح ترافیک زوج و فرد از درب منازل، دربعضی از روز هاو در بخش هایی از تهران امکان استفاده از وسیله تردد شخصی وجود ندارد ، استفاده از وسایل حمل و نقل عمومی راه حلی مناسب برای رسیدن به مقصد مد نظر است .

ايرانيان در طي اين سال‌ها نشان داده‌اند نمي‌خواهند رسوم تاريخي‌شان كه ريشه در هويت آنها دارد فراموش شود و به همين دليل رسومي مانند شب يلدا و نوروز را هميشه هرچه پرشورتر برپا مي‌كنند. با سيد محمد بهشتي شيرازي رئيس پژوهشگاه ميراث فرهنگي درباره طولاني‌ترين شب سال و كاركردهاي آن در سنت ما ايرانيان به گفت‌وگو نشستيم كه در ادامه مي‌خوانيد

در آستانه خواب زمستاني زمين شبي است كه به بلنداي تاريخ عمر دارد و گرما مي‌دهد به دل‌هاي آدم‌هايي كه در يك عصر يخي روزگار مي‌گذرانند. «شب يلدا» با مراسم فراواني آميخته شده است كه شرح حال آن از زبان قديمي‌ها و امروزي‌ها رنگ و بويي متفاوت پيدا مي‌كند. «آرمان» به ميان ايراني‌ها مي‌رود تا از آنها بپرسد از بلندترين شب سال چه خبر؟

شب يلدا يا شب چله از معدود رسم و رسومي است كه از قديم‌الايام همچنان بر قوت خود باقي مانده است. براي اغلب افراد جامعه بزرگداشت اين شب از اهميت ويژه‌اي برخوردار است. شب يلدا كه يكي از زيباترين شب‌ها در بين فارسي‌زبانان است با رسم و رسوم مختلفي همراه است، از خوردن هندوانه، آجيل و بسياري خوراكي‌هاي ديگر گرفته تا حافظ‌خواني و شب شعر. شب يلدا بهانه‌اي براي دور هم بودن است.

به رسمیت شناختن احیا به‌‌عنوان یک فرآیند، مستلزم آن است که این روند را واجد سه ویژگی مهم بدانند؛ اولا احیا مسیری هدفمند است، ثانیا دارای آغاز و انجام است و ثالثا مرحله به مرحله انجام می‌شود. بدیهی است که تعیین هدف یا اهداف این فرآیند و نیز تعریف محدوده‌های مکانی و زمانی آغاز و پایان آن و در نهایت طراحی و برنامه‌ریزی و اجرای مراحل مختلف، هر یک متاثر از عوامل مختلفی است که بدون آگاهی و شناخت درست آنها نمی‌توان مسیری بی‌نقص و علمی برای فرآیند احیا در نظر گرفت. هسته اصلی روش علمی همان تعریف درست پرسش‌ها یا پرسش‌سازی است.

در چندسال گذشته نهادهای مدنی متعددی برای کمک‌رسانی و پناه‌دادن و آموزش به این کودکان تشکیل شده‌اند؛ بااین‌حال به نظر نمی‌رسد چیزی از تعداد این کودکان کم شده باشد که بیشتر هم شده و ظاهرا کیفیت زندگی‌شان تغییر چندانی نداشته است. یکی از پرسش‌های معمول درباره کودکان کار این است که در مواجهه با آنها چه باید بکنیم و آیا اساسا می‌شود چنین پدیده‌ای به تمامی ریشه‌کن شود؟ با «آذر تشکر»، جامعه‌شناس، در این‌باره گفت‌وگو کرده‌ایم...

ای‌ کاش دولتمردان، اصحاب جراید، مدیران سایت‌های خبری، نخبگان جامعه و نمایندگان مجلس به اندازه آنفلوانزای خوکی، دفن سیب‌زمینی، بازکردن بخیه از صورت یک کودک به‌علت بی‌پولی، برای عدالت آموزشی و محروم‌شدن‌ هزاران دانش‌آموز از تحصیل که به‌عبارتی محروم‌شدن از هستی است، حساسیت نشان می‌دادند. به نظر می‌رسد بی‌تفاوتی در برابر مرگ خاموش‌ هزاران نونهال در دورافتاده‌ترین روستاها از خود اصل موضوع یعنی محروم‌شدن از آموزش مناسب و باکیفیت، دردناک‌تر است.

فرخ باور (سخن آذر ماه 1394) : شبح وحشتناکی روی ذوق و سلیقه و فرهنگ معماری ایران نشسته و آن را به شکل و شمایل خود در آورده است. نه تنها خود نمایی میکند، که همه چیز را یکسان و یکنواخت و آخرسر خفه می کند. هرچیزی در زیست بوم شکل و فرم دارد که از عملکرد خاص در زیست بوم و ماندگاری آن برآمده است. شکل در معماری معنا دارد و معنای آن شاخه ها و رگه ها دارد. معنای آن از زندگی بر می آید.

حاشيه‌نشين‌ها افرادي هستند كه به دليل عوامل جاذب شهري زادگاه خود را ترك كردند. آنها به دليل تطبيق نيافتن با محيط شهري به تدريج به كانون‌هاي به هم پيوسته يا جدا از يكديگر در قسمت‌هايي از شهر سكني مي‌گزينند به صورتي كه محل سكونت و نوع مسكن آنها با محل سكونت متعارف شهري مغاير بوده و مالكيت آنها غالبا غصبي است. همچنين اين افراد از نظر وضع فرهنگي و اقتصادي ​ با جمعيت شهري تمايز دارند.

كمي كه برج‌هاي بلند و روزمرگي‌ها را كنار بزنيم، زير آسمان همين شهر مي‌شود خاطرات بسياري را بيدار كرد. مهر نوشت: محله تجريش داستان‌هاي بسياري دارد؛ از مسجد رفتگرها گرفته تا قبرستاني كه بيمارستان شد، از نوستالژي ماه مهر پيرمردهاي ۸۰ساله و كوچك‌ترين مسجد ايران و داستان‌ها و داستان‌هايي كه در سينه قديمي‌هاي شميران باقي مانده است.

پديده مهاجرت از روستاها به شهرها ‌زاده فرايند صنعتي شدن كشورهاست و بسياري از تحولات اجتماعي جوامع ناشي از اين پديده است. مقارن با صنعتي شدن شهرها در كشور ما، جذب جوانان جوياي كار مازاد در بخش كشاورزي از روستا به شهر براي فعاليت‌هاي صنعتي و خدماتي افزايش يافته است، غافل از اينكه مهاجرت به شهر با تمام زرق وبرق‌اش براي فرد پيامدها، مشكلات و ناهنجاري‌هاي گوناگوني به همراه دارد. مويد حسيني‌صدر نماينده مجلس نيز معتقد است: با تمركز امكانات در روستاها و ايجاد شرايطي همچون تجميع روستاها، اختصاص وام‌های كوتاه‌مدت و بلندمدت مي‌توان زمينه مهاجرت معكوس در كشور را مهيا كرد.

كاهش جمعيت در روستاها تبديل به يك مشكل بزرگ شده است كه تبعات آن دامن روستا، شهر و كل كشور را گرفته است. گسترش حاشيه‌نشيني و آسيب‌هاي آن در شهرهاي بزرگ تنها بخشي از تبعات اين مساله است. در سوي ديگر اين ماجرا روستاهاي خالي از سكنه يا غيرمولدي قرار دارند كه بي‌توجهي به آنها سرعت مهاجرت را بيشتر كرده است و تمام اين اتفاقات در شرايطي روي مي‌دهند كه بسياري از روستاهاي ما در نقاطي هستند كه ظرفيت‌هاي بالقوه و بالفعل بسياري براي پيشرفت دارند.

تفکر احیا، تفکری ارزشمند در حفاظت از داشته‌ها و دارایی‌های فرهنگی و تاریخی در عین بهره‌مندی از آنها و حضور جدی آنها در جریان دوباره زندگی است. مطالعه و تامل در امکانات و فرصت‌هایی که این تفکر در اختیار می‌گذارد، آن را از حفاظت صرف ابنیه به عاملی در ایجاد حرکتی فرهنگی تبدیل می‌کند؛ برای صیانت از نظامی که این ابنیه از درون آن حلول کرده است. اما فعلیت یافتن این قابلیت و نیفتادن در ورطه انحرافات هم نیازمند شناخت و بینشی عمیق در حوزه نظام زندگی گذشته و مولفه‌های آن و هم مستلزم فهم درست مفهوم احیا و پرهیز از برداشت‌های سریع و سطحی از آن است.

سبک نقاشی قدیمی ایران که از آن به‌عنوان نگارگری یاد می‌شود، شامل بخش بزرگی از مشهورترین آثار هنرمندان این سرزمین است؛ هنرمندانی که سال‌ها با هنر سرانگشتان‌شان دنیا را شیفته خود کردند و امروز برخی کشورها که زمانی جزو ایران بودند، به‌دنبال تصرف هنر آن‌ها هستند.

نسیم ایران منش : این موضوع مرا به فکر انداخت که قضیه را از دیدگاه ابن خلدون که از او به عنوان پدر جامعه شناسی شهری یاد می کنند شروع کنیم.
ابن خلدون با تقسیم نظام اجتماعی به دو نظام بادیه نشینی یاچادر نشینی و نظام شهروندی به توصیف دواجتماع می پردازد و روستا نشینی یا بادیه نشین ها را مردمی بسیار راستگو تر ، یک رنگ تر و یک دست تر از شهرنشینان می داند و شهرنشینان را با عناوینی چون دروغگو ، مصرف گرا و محافظه کار توصیف می کند که تنبلی و فتور در او رخنه کرده وسست و بی ایمان شده است.

بیژن علی آبادی : (به بهانه کنفرانس جهانی آب وهوا در پاریس ) کنفرانس پاریس در مورد آب و هوا و خطرات ناشی از آلودگی هوا مخصوصا" انتشار گازهای گلخانه ای تشکیل شد و تصمیماتی گرفته شد تا انسانها بتوانند هوای سالم استنشاق نمایند و دارای محیط زیست سالم گردند ( ازگفتار تا عمل )...

شهرستان «سیب و سوران» به مرکزیت سوران در استان سیستان و بلوچستان قرار دارد. یکی از مناطق تاریخی این شهرستان، روستای سب است که قلعه خشتی اش آوازه دارد. «سوران» از جهانی یادآور سردار نام آور اشکانی، «سورن» یا «سورنا» (52- 82 پ م) است که لشکر مجهز رومی به فرماندهی کراسوس را شکست داد و خاندانش یکی از هفت خاندان معروف ایرانی (در زمان اشکانیان و ساسانیان) بود و در ناحیه سیستان و بلوچستان حکم می راندند و برخی داستانهای مربوط به رستم در شاهنامه را برخاسته از این ناحیه می دانند. بر پایه آنچه در دانشنامه ویکی پدیا آمده.

یکی از 7 روستای تاریخی ایران که به خاطر کوتاهی قامت مردمانش قرار بوده محلی برای جذب گردشگر باشد، حالا سرنوشت ساکنانش با گرسنگی رقم خورده است. صبح تا شب دور خودمان چرخ می زنیم اما وقت غذا باز هم چیزی سر سفره نیست.

توسعه برنامه‌های مدیریت شهری با تلاش و ممارست شهرها برای پیشرفت و رفاه منابع انسانی میسر می‌شود. در این راستا جذب مشاركت‌های دولتی، بهره‌وری اقتصادی، حفظ تساوی و عدالت اجتماعی، كاهش فقر و بهبود شرایط زیست‌محیطی لازم است.