خطر دولتی شدن مسابقات در کمین است/ از انجمن ها نظرسنجی نشد

اخیرا معاون مسکن و ساختمان وزارت راه و شهرسازی از شروع به کار رسمی «دبیرخانه مسابقات معماری و شهرسازی» خبر داد که در همین رابطه رییس انجمن مفاخر معماری ایران به صراحت گفت: فعالیت این دبیرخانه نمی‌تواند چندان نتیجه مثبتی در پی داشته باشد.

علیرضا قهاری در گفتگو با صما با تاکید بر اینکه این دبیرخانه باید براساس مشارکت نهادهای مدنی و حرفه‌ای تشکیل شود گفت: اگر دولت بدون داشتن تجربه وارد این مقوله شود، به نظر نمی‌رسد که بتواند نتیجه مثبتی بگیرد.

وی با انتقاد از انتخاب داوران توسط دولت در پی فعالیت این دبیرخانه افزود: آسیب یا مشکلی که به دنبال فعالیت این دبیرخانه پیش‌بینی می‌شود، دولتی شدن و محدود شدن مسابقات به طرح‌‌ها و داوران موردنظر وزارتخانه راه و شهرسازی است و تجربه نشان داده که دخالت دولت در هر امری حاصل مناسبی به دنبال نداشته است.

قهاری با بیان اینکه ساماندهی مسابقات معماری توسط دبیرخانه مذکور اساسا این حالت را خواهد داشت که مسابقات طبق سلیقه کارفرما یا وزارتخانه برگزار می شود افزود: متاسفانه در چنین حالتی طرح ها از قبل انتخاب می شوند و معمولا برندگان و داوران این مسابقات مشخص هستند.

رییس انجمن مفاخر معماری ایران درخصوص راهکار پیشنهادی برای فعالیت موثرتر این دبیرخانه گفت: طبق روال رایج در دنیا، دولتحداقل باید دستگاه‌های اجرایی را ملزم کند که کلیه طرح‌های معماری امکان شرکت در مسابقات را داشته باشند و انتخاب این طرح‌ها و تاثیر آنها در مسابقات براساس سلیقه کارفرما بررسی نشود.

وی در عین حال گفت: البته اگر این دبیرخانه با قدرت فعالیت کند، می توان امیدوار بود که حداقل برگزاری کنکور در گزینش طرح‌های خاصی که با سرمایه‌گذاری و منابع ملی اجرایی می‌شوند، شکل واقعی تری به خود بگیرد و طرح های بسیار بهتری اجرایی شود که حاصل آن ارتقای معماری کشور خواهد بود.

قهاری همچنین ادامه داد: هرچند شاید تصور شود که برگزاری چند مسابقه نمی تواند اثری در ارتقای معماری کشور داشته باشد، اما قطعا در درازمدت می‌تواند پایه‌گذار ارتقای معماری باشد و مسلما همواره مسائل فرهنگی زیرساختی برای مسائل مالی و اقتصادی بوده است و باید پیشتر به این موضوع توجه می شد.

یک آیین‌نامه لازم‌الاجرا مصوب و ابلاغ شود

قهاری با بیان اینکه در حال حاضر بخش خصوصی و سازمان‌های مردم نهاد در عرصه برگزاری مسابقات، فعالیت نسبتا قابل قبولی دارند افزود: در این راستا بهتر است آیین‌نامه‌ای تدوین شود که  از سوی مراجع برگزاری مسابقات لازم‌الاجرا باشد، تا اینکه یک وزارتخانه متولی برگزاری یا خط دهی به همه مسابقات باشد.

وی افزود: 20 سال پیش زمانی که مهندس هاشمی، معاونت معماری و شهرسازی وزارت مسکن و شهرسازی وقت را بر عهده داشت، آیین‌نامه‌ای توسط وزارتخانه تصویب شد که در آن چگونگی برگزاری مسابقات معماری پیش‌بینی شد، اما اجرای این آیین‌نامه دنبال نشد، چون دستگاه‌های اجرایی خود را موظف به اجرای آن نمی‌دانستند.

وی تاکید کرد: وزارت راه و شهرسازی، متولی معماری و شهرسازی کشور است و درخواست همه گروه‌های مهندسی بخصوص مهندسان مشاور و فعالان حوزه معماری و طراحی همواره این بوده که مسابقات از حالت محدود خارج شود. لذا اگر این دبیرخانه روش معمول یعنی محدودیت تعداد شرکت‌کننده‌ها و داوران را دنبال کند، چندان تاثیری نخواهد داشت.

قهاری با بیان اینکه طرح‌های اجرایی عمرانی، جزو سرمایه‌ها و منابع ملی است گفت: شایسته نیست به علت یکسری محدودیت ها، طرح های قوی به مسابقات راه نیابند و نگذاریم بهترین طرح ها انتخاب شوند، چون در مورد سرمایه‌ها و منابع ملی جفا می‌شود.

رییس انجمن مفاخر معماری همچنین با انتقاد از عدم نظرخواهی از این انجمن درخصوص تشکیل این دبیرخانه گفت: در هر دولتی که از ما به عنوان یکی از سازمان‌های مردم نهاد نظرخواهی شده، آسیمه‌سر به کمک شتافته ایم، ولی کمتر اتفاق افتاده که دولت دست نیاز به سوی ما دراز کند.

لازم به ذکر است، به گفته حامد مظاهریان از این پس تمامي مسابقات كشور در این دبيرخانه دائمي ثبت و درصورت تأييد، مجوز استفاده از نشان دبيرخانه براي درج در فراخوان مسابقه به مدير برگزاري اعطا مي‌شود.