علیرضا قهاری :این فرهنگ البته می تواند ادامه پیدا کند، اگر گسست های فرهنگی و توجه به معماری غربی را از میان راه برداریم، یکی از دلایل بی توجهی به معماری ایرانی در سال های اخیر، گسستگی ۱۰۰ ساله اخیر بین هویت فرهنگی گذشته و معاصراست، البته این گسستگی نه تنها در معماری بلکه در سایر شئون و روابط اجتماعی و فرهنگی نیز دیده می شود. امروز اگر معماری قابل ارائه در جهان نداریم به دلیل همین گسست که نتوانسته ایم پیوند میان گذشته و امروز را ایجاد کنیم.
در ۱۰۰ ساله اخیر بسیاری از معماران سعی در انکار خود و توجه به تجدد طلبی بعضاً سطحی کرده و گمان می کنند توجه به معماری اصیل نوعی تحجر به حساب می آید. امروز معماران ایرانی نسبت به تاریخ معماری گذشته شان بی مهر شده و شاهد هستیم که معماری امروزی شهرهای ما ناشی از شیفتگی نگاه معماران در پیروی از فرهنگ غرب است که نه برای خودشان معنا دارد و نه برای شهروندان.
البته هستند کسانی که با توجه به این شکاف و گسیختگی سعی در پیوند گذشته و معاصر به نحوی در آثار معماری شان دارند و در تلاش برای به وجود آوردن فلسفه معماری هستند اما همچنان نقاط ضعفی در این مسیر وجود دارد که آن را به نقطه تعالی نمی رساند.
به عنوان مثال در بخش آموزش معماری، فاقد زیربناها و شناخت بنیادین نسبت به گذشته هستیم. در این زمینه پژوهش و تحقیق لازم و کافی انجام نشده ، این در حالی است که ۷۰ سال از تاسیس مدارس و دانشگاه های معماری می گذرد، اما خیلی جدی به این مقوله فکر نشده تا آنجا که در خصوص معماری چه گذشته و چه معاصر تحقیقی جامع و کامل نداریم و اگر هم شناختی راجع به معماری معاصر داریم نگاه به غرب است. حتی می توان به جرات گفت که اطلاعات معماران ما درباره معماری غربی بیشتر از معماری ایرانی است.
یکی دیگر از مشکلاتی که گریبانگیر معماری امروز ما شده، آن است که کارفرمایان بیشتر توجه شان به معماری گذشته در ظاهر اثر است و چندان توجهی در ملات و مصالح ساختمان با الهام از مواد ترکیبی گذشته نمی کنند.
بنابراین لازم است که در ابتدا سطح توقع مردم را با ارتقای فرهنگ جامعه در زمینه معماری بالا ببریم. چه، و معماری تنها ساختمان سازی نیست و اگر قرار بود این تعریف شامل حال معماری شود، بسیاری از افراد هستند که حالا می توان به آنها عنوان معمار را داد. شاید بهتر باشد برای جلوگیری از ترویج این فرهنگ نظام معماری و شهرسازی بار دیگر نظارت خود را در ساخت و سازها اعمال کند.
مدیرعامل انجمن مفاخر معماری ایران – به نقل از خبرگزاری برنا
