دهخدا درکی عمیق از قانونمندی سیاسی اجتماعی فرهنگی زمان خود داشت و با همین بینش به مبارزه با استبداد می‌پرداخت.

«شیوع ویروس کووید ۱۹ چالشی بی‎سابقه برای جهان انسانی است. فراگیری بحران کرونا، به‌دلیل زیرساخت‏های ارتباطی در دهکده جهانی، پدیده‏ای منحصر به‏فرد در تاریخ را شکل داده است.
بحران کرونا قبل از هرچیز جریان جاری و روال‏های عادی زندگی را به‏تعلیق درآورد و روابط و مناسبات فردی انسان‏ها و نهادهای اجتماعی را متوقف کرد. عدم شناخت دقیق این ویروس و تبعات آن در جهان انسانی، منجر به ایجاد وضعیتی بغرنج و پیچیده در مواجهه با آن شد و احتمال تداوم آن تصوری از آینده‏ای مبهم را پیش‏روی ما گذاشته است.

روابطی بسیار حسنه و خودمانی چنانکه گویی از یک خانواده با هم زندگی می‌کنند که این لازم به توضیح زیادتر است: خانه‌ها ساختمان‌هایشان در طرفین حیاط و دورتادور بود که به‌جز خانه‌های متمکنین و ثروتمندان و علما بقیه اضافه اتاق‌های آن در اختیار مستاجر قرار می‌گرفت و تنها زحمت به اجاره‌یافتن و اجاره‌دادن اتاق آن بود که مستاجر به دور کوچه‌ها به‌راه افتاده با سر به درون بردن‌ها و گفتن (اتاق خالی دارین) جواب (بله) شنیده و مالک چنین تصادفی برایش به‌وقوع بپیوندد و درباره کرایه توافق کرده، مستاجر اسباب کشیده نقل مکان کند.

با توجه به آماری که توسط وزارت بازرگانی و پیشه و هنر منتشر شده است، تعداد زیادی از کارخانه‌های کشور که زیر نظر این وزارتخانه بودند، خسارات قابل‌توجهی دیدند. برآورد این خسارات در چند بخش قابل‌بررسی است.