۹ اسفندماه ۱۳۳۱ توطئه ترور دکتر مصدق افشا شد و نخست‌وزیر ایران از مرگ جان سالم به‌در برد. ماجرا از این قرار بود که شاه به ظاهر به مصدق اطلاع می‌دهد که عازم مسافرت خارج از کشور است و تنها ایشان از این موضوع اطلاع دارند و لازم است که برای خداحافظی نخست‌وزیر و وزراء به حضور شاه آمده تا صحبت کنند.

سخن ماه شهریور - توسعة هر کشور، نیازمند عزم و برنامه و ثبات قدم است. نمی‌توان با تصادمات جزئی و انگاره‌های محدود یا منافع منطقه‌ای، کار بزرگ پیشرفت در تجارت و صنعت، احیای کشاورزی و محیط‌زیست سالم، و سرانجام تربیت انسان‌های قانونمند، دانش‌آموخته، اخلاق‌گرا و کارآفرین و کوشا را متوقف کرد. کشوری مانند ایران که از سوی دشمنان منطقه‌ای و بین‌المللی مورد تعدی و تحریم قرار دارد، می‌باید از حداکثر داشته‌ها و توانایی‌هایی که دارد بهره گرفته و هر امکانی برای تجارت و تولید و مراودات فرامرزی را به مثابه سرمایه‌‌ای گران بها حفظ کند.

قاجارها در معرفی اصل و نسب خود می‌توانستند تنها به مغول‌ها اشاره کنند. به همین علت عدم مشروعیت ملی آنها می‌توانست موجب تخریب شالوده‌های سلطنت آنان در ایران شود. آنها در ابتدا کوشیدند تا برای خود مشروعیت مذهبی دست و پا کنند.

مشروطه یکی از نقاط عطف تاریخ ایران است. زمانه‌ای که آن را می‌توان با بینش‌های متفاوتی دید و ارزیابی کرد. اما نمی‌توان مشروطه را از شرایط اقتصادی پیش و پس از آن جدا ساخت. در واقع این دوران را می‌توان نقطه شروع یا آغاز رسمی پیدایش نهادهای مدرن اقتصادی در ایران دانست. اگر دوران ناصری و اتفاقات ۶۰‌ساله‌ منجر به صدور فرمان مشروطیت را ارزیابی کنیم بدون شک مواجهه با انواع نهادهای رسمی و غیر‌رسمی طبیعی است.