جشن روز مهندسی درباغ هنرمندان
نویسنده: حمیده فرهمندیان
رشد روزافزون و رو به رشد تحولات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی در سطوح ملی و فراملی امروز نقش محوری و مهم تشکل های مردمی را در جوامع شهری پر رنگ ساخته است. به همین دلیل انجمن مفاخر معماری ایران به مناسبت روز مهندسی گردهمایی را با حضور صاحب نظران در رشته های مهندسی و اصحاب رسانه با موضوع تشکل های مردمی برگزار کرد.
در سال گذشته نیز که روز مهندسی با موضوع بازسازی روستاها تشکیل جلسه داد سبب شد تا به دنبال آن فعالیت هایی در زمینه بهسازی و دوباره سازی روستاها انجام گیرد که نویدبخش بوده و ثابت می کند که تشکیل چنین جلساتی با موضوع قرار دادن یک تم مشخص خالی از فایده نخواهد بود.
NGOها یا تشکل های مردمی، نهادهای خودجوش مردمی هستند که در جایگاهی خارج از روابط اداری به مسوولان و مدیران مشاوره می دهند. سابقه این تشکل ها به دوره هخامنشی بر می گردد که شامل انجمن های صنعتی و تجاری بوده. سیمرغ در منطق الطیر عطار اسطوره یکپارچگی مردم برای رسیدن به اهداف عالی است. سیمرغ نماد سازمان های مردم نهاد است.
در دوره معاصر با تشکیل نهادهای مدنی، نوع جدیدی از دموکراسی تجربه می شود. سازمان هایی از مردم تشکیل می شود که دولت به آن خط مشی نمی دهد و تکلیف مشخص نمی کند. در این جلسه انوشه منصوری که به عنوان دبیر همایش انتخاب شده بود گفت: در سال تنها یک روز وجود دارد که همه مهندسین دور هم جمع می شوند.
هدف ما از تشکیل این جلسه این است که مسوولین از وجود مهندسانی که در دستگاه مدیریتی آنها وجود دارد، مطلع باشند و بتوانند از این نیروی بالقوه استفاده کنند.زیرا بشر خواسته هایش را در تشکل ها بیان می کند و تشکل ها دارای قدمت فراوانی هستند.
بهرام فریور صدری نیز که عضو گروه شهرسازی جامعه مهنسان مشاور است، معتقد است: «اولین خشت پخته نوعی مهندس بود.
بعد از صنعتی شدن، تمام جریان های توسعه را مهندسان ساخته اند. بنابراین تمامی ارزش افزوده را مهندسین برده اند و بیشترین سهم را تقدیم سوداگران کرده اند، جامعه مهندسین باید ثروت ملی را از دست سوداگران درآورند و در جهت ملی بکار برند.
یکی از روش های حل این مساله نهادهای خودجوش مهندسی بدون دخالت دولت است. دولت فقط می تواند نظارت داشته باشد. یکی از اشکالات نظام مهندسی ساختمان، تحت انقیاد مستقیم دولت بودن است. NGOها باید در ضمن استقلال حرفه، مدیریت جامعه را بر عهده بگیرند.
راه حل در اختیار دولت نیست. خطاب باید به حرفه مندان باشد تا مهندسان قدرت حرفه ای را در دست بگیرند البته منظور از قدرت، قدرت سیاسی نیست.»
از دیگر مدعوین جلسه فرید نائینی، معمار و تکنولوژیست بود که چنین اظهار داشت: « صرف تدوین برنامه ما را به توسعه پایدار نمی رساند و جز تقویت تشکل ها راه حل دیگری وجود ندارد به زودی قرار است ما وارد عرصه تجارت جهانی شویم و باید در این مدت کوتاه ظرفیت را افزایش دهیم. علی رغم نرخ بالای فارغ التحصیل در کشور، در مباحث مهندسی فوق العاده عقب هستیم به عنوان مثال کارهای مهندسی در بخش مسکن بسیار ضعیف است.
دلیل آن هم این است که تشکل ها درست کار نمی کنند. دولت صرفا نقش هدایت کننده دارد و نباید در امور تشکل ها دخالت کند. در حال حاضر تشکل با هدف حفظ منافع فردی یا صنفی تولد می یابند. ریشه اصلی این مشکل ساختار این انجمن هاست. مثلا در انجمن صنفی مربوط به مسکن، هیچ استراتژی، یا طرح یا هدفی دنبال نمی شود.
NGO ها از عوامل پایه گذار توسعه پایدار هستند. این سازمان های مردم نهاد در حال گذار هستند. در این سیر عدم تمکن مالی از اساسی ترین دغدغه های غیردولتی ها است، اگر چه این سازمان ها به طور سنتی سابقه دیرینه دارند اما به شکل مدرن هنوز وجود ندارند و دولت نیز تمایلی به حضور آنها ندارد. حتی شرکت های تعاونی وضعیت بهتری نسبت به تشکل ها دارند و نباید هزینه ای را پرداخت کنند ولی NGOها در موقع تشکیل باید متقبل هزینه گزافی شوند.
وی افزود از دیگر مشکلاتی که گریبانگیر تشکلهاست، عدم وجود یک نظام واحد است. NGOهای مهندسی دچار پراکندگی و تشتت هستند و برای اخذ نتیجه بهتر باید در قالب یک تشکل واحد کار کنند.
امیرحسین میرا عضو انجمن انرژی خورشیدی و مدرس دانشگاه امیرکبیر که خود از پایه گذاران انجمن انرژی خورشیدی بود، گفت: در این انجمن ۶۰۰ کارشناس فعالیت می کنند و هر یک در زمینه انرژی ها پاک و تجدید پذیر در حال فعالیت هستند که هیچکس هم از آن اطلاعی ندارند.
در زمینه معماری نیز کسی از فعالیتهای انجمن مفاخر معماری ایران اطلاع چندانی ندارد او پیشنهاد کرد: این انجمن ها در یک پردیس به فعالیت مشغول شوند تا از کارهای اجرایی، پروژه ها و طرح ها هم خبردار شوند تا پروژه اساسی با استفاده از تمام تخصص های مهندسی انجام بگیرد. توسعه آموزش های فنی و مهندسی نیز باعث خواهد شد کشور از این عقب ماندگی نجات پیدا کند.
سید علیرضا قهاری دبیر انجمن مفاخر معماری ایران اظهار امیدواری کرد: ۳۳ اردیبهشت سال آینده، معماری پایدار به عنوان موضوع روز معمار انتخاب شده است و انجمن مفاخر معماری ایران با انجمن انرژی خورشیدی دارای تعاملات مثبت است و به همین دلیل استفاده از انرژی پاک را در معماری در دستور کار خود قرار داده است.
در پایان این نشست خبری کلیه مدعوین متفق القول معتقد بودند که دولت در تمامی زمینه ها قادر به تاامین نیازهای فردی و اجتماعی افراد جامعه نیست. بنابراین مشارکت و وجود NGOها نه امری اختیاری، بلکه به یک ضرورت و حق تبدیل شود و نیز از تفرق جوامع مهندسی پرهیز شود تا همه در قالب یک نظام واحد گام های خود را در جهت اهداف توسعه پایدار سریع تر پیمایند.
منبع: روزنامه اعتماد ملی-اسفند۱۳۸۵
تدوین و آماده سازی برای انتشار در وب سایت : شهره السادات عربشاهی