در ابتدای این مراسم اسماعیل آزادی روزنامه نگار و نویسنده کتاب، در سخنانی خطاب به حاضران عنوان کرد: درود بر شما هنرمندان که در اولین روز اردیبهشت ماه به حرمت قلم در این خانه‌ی هنر گردهم آمدید تا در رونمایی این کتاب حضور داشته باشید.
او در ادامه با یاد کردن از شادروان میرمیران به عنوان یکی از اساتید برجسته معماری، افزود: عشق خالق هنر است، چه معشوق باشد و چه نباشد و هنر بی عشق را نمی‌توان هنر نامید. سر تا سر تاریخ معماری ما آدمیان هنر بود و عشق و با نگاه به آنچه به جا مانده می‌توان فهمید که معماری مورد احترام بشر بوده است. چون تخت جمشید، ایوان مدائن و … حسی را بر می‌انگیزند، که به خوبی می‌توان فهمید اینها اوج هنر شیفتگی و معماری و نماد فاخر فرهنگ این مرز و بوم هستند.
او اضافه کرد: در عصر حاضر با نگاه کردن به شهرهای بی‌دروازه‌ی امروز، شهرهای بی‌ریختی را می‌توان دید که بویی از هنر در آن به مشام نمی‌رسد و حاصل مظلومیت معمار و معماری هستند. آزادی، عدل، اراده‌ی معماران و نبودن هنر در بستر مدیریت شهری را از دلایل مظلوم واقع شدن معماری ایران برشمرد و گفت: در معماری امروز شاهد خلق آثاری هستیم که پول و ثروت در آن حرف اول را می‌زنند.
فریدون مجلسی یکی دیگر از مترجمان کتاب‌های معماری نیز در ادامه این نشست با یادآوری خاطراتش با برخی معماران، بیان کرد: این کتاب معماری ۵۰۰ صفحه‌ای که لطف هنری زیادی در آن است برای همه‌ی معماران لازم است. این کتاب درس معماری نیست، اما فرهنگ است. دانشجویان در این کتاب با جوانب معماری آشنا می‌شوند و باید بدانند که رشته‌ی پرمسؤولیتی را برگزیده‌اند. او افزود: این کتاب ارزش‌های هویت بخشی را حفظ کرده و دیدگاه‌های مردم گرایانه را مطرح کرده که باید آنها را خواند. آقای قهاری در این کتاب به معماری سبز تاکید کرده‌اند که پر اهمیت است. این فضا ،جایگاه خلاصه کردن کتاب نیست و من فکر می‌کنم باید خوانده شود. مجلسی درباره معماری مدرن نیز گفت: امان از این کلیشه‌های بازاری. چون استخر، سونا و … با شیشه‌های رفلکس بفنش که جیغ بنفش نویسنده این کتاب را برآورده است.
شهریار سیروس دیگر سخنران این مراسم نیز با طرح چند پرسش تاکید کرد: وقتی کتاب را دست گرفتم ، چند پرسش برایم پیش آمد. سوالاتی که برای من جدی است و شاید برای خیلی‌ها بدیهی باشد. آن هم این که آیا وجود این کتاب ضرورت دارد یا مهم است که معمار یا هنرمند درباره کارش صحبت کند؟ آیا بهتر نیست معمار لال باشد و کارهایش با مخاطب حرف بزند؟ او توضیح داد: برای پدید آوردن بهترین‌ها نباید بهترین اندیشه‌ها را داشته باشیم،بلکه باید خلاقیت داشته باشیم و نظریه‌ها را بشنویم. سیروس با بیان این نکته که مکتوب کردن همه سخنان و آثار امری لازم است، تصریح کرد: آثار اگر مکتوب شوند هیچ گاه فراموش نخواهد شد، چرا که لازم است گاهی به سابقه و تاریخ خود برگردیم.
این معمار در بخش دیگری از سخنانش عنوان کرد: ما در زمانی زندگی می‌کنیم که دیگر لازم نیست عجیب و غریب باشیم. چرا که سرعت تحول دنیا بسیار زیاد است. دیگر نمی‌توانیم بگوییم معماری ما همان معماری ۳۰ سال پیش است، برای همین باید نقد شود و راجع به آن صحبت کنیم. او همچنین گفت: به نظر من این مجموعه نه تنها باید توسط دانشجویان معماری خوانده شود بلکه مسؤولان هم باید این کتاب را مطالعه کنند تا در تصمیم گیری‌هایشان موثر باشد. سیروس در پایان سخنانش وجه مشترک این معماران که نقطه نظراتشان در این کتاب ذکر شده را آشنایی به علوم مختلف دانست و بر این نکته تاکید کرد که این افراد همگی از پیشرفت، وطن و روح ابداع صحبت می‌کنند.
در ادامه این مراسم دکتر کامران صفامنش معمار درباره‌ی کتاب اندیشه معماران معاصر ایران در سخنانی بیان کرد: خوشبختانه این کتاب اصیل و سازنده است، چرا که کپی شده نیست و افکار و درد و دل‌های معماران معاصر در این کتاب دیده می شود و این امری مثبت است.
در بخش دیگری از این مراسم علی کرمانیان، محمدرضا حائری و محسن شهیدی نیز در میزگردی به نقد این کتاب پرداختند. محسن شهیدی در سخنان کوتاهی گفت: تبریک می‌گویم در این رکود اقتصادی، کتابی چاپ شده که در زمان شکوفایی اقتصادی هم این اقدام انجام نشده بود. او پرهیز از مطلق جلوه دادن را ویژگی بارز این کتاب دانست.
علی کرمانیان نیز این کتاب را دارای نکاتی دانست که تا به حال مطرح نشده‌اند اما خوشبختانه از امروز مکتوب شده است. او در عین حال اظهار امیدواری کرد تا جلدهای دیگر این کتاب هم منتشر شود و معماران با دغدغه‌های یکدیگر همدلی کنند تا کار را بهتر پیش ببرند. کرمانیان خاطرنشان کرد: این کتاب دغدغه معماران را نشان می‌دهد، اما بهتر بود در انتهای هر بحث یک جمع بندی کامل صورت می‌گرفت و راهکارهایی نیز ارائه می‌شد.
همچنین محمدرضا حائری این کتاب را منحصر به فرد دانست و با ارائه نقدی بر آن، گفت: در این کتاب برای معماری و بنا از کلمه‌ی «کالبد» استفاده شده، در حالی که کالبد به معنای جسد و جسم بی جان است. وقتی از چنین واژ‌ه‌ای برای معماری استفاده می‌کنیم چه انتظاری داریم که معماری امروز روح داشته باشد؟
کتاب اندیشه معماران معاصر ایران، نقطه نظرات ۱۲ تن از معماران از جمله ایرج اعتصام، گیتی اعتماد، سیروس باور، کیومرث بیات، اردشیر سیروس، حسین شخی زین الدین، علی اکبر صارمی، بهرام فریور صدر، منصور فادمکی، علیرضا قهاری، ایرج کلانتری و ابوالحسن میرعماد را در برمی‌گیرد که اسماعیل آزادی در مصاحبه با این معماران این نظرات را جمع آوری کرده است.
در مقدمه این کتاب چنین آمده است: «اندیشه پژوهشی در میراث مکتوب فرهنگ و هنر چند هزار ساله ما، به جز ادبیات، آن هم در پرده استعاره و ایهام و اشاره، در هیچ یک از عرصه‌ها خاصه در عرصه هنرهای کاربردی، مقرون به بیان مفهوم و تعمق در روح زمانه و تبیین رویکردها و علت و چگونگی خلق آثار نبوده است. حتی در شرح آنچه پدید آمده، توصیف فرم و کالبد نگرشی مسلط دارد.»
به نقل از : سایت شاسا
