۹مرداد سال۱۳۳۱ محمد مصدق، نخست‌وزیر وقت، طی دستوری بانک شاهنشاهی را تعطیل کرد. این بانک بیش از ۵دهه در ایران فعالیت داشت. سال۱۲۶۷ شمسی، انگلیسی‌ها بانک جدید کمپانی شرقی را در هندوستان تاسیس کردند، با وجود مخالفت‌های ناصرالدین‌شاه، یک شرکت بازرگانی شعبه‌ای از آن بانک را در تهران راه‌اندازی کرد. «علی‌خان امین‌الدوله»، نماینده ناصرالدین‌شاه در وزارت رسائل و همچنین هم‌رکاب او در سفرهای خارجی ضمن اشاره به مخالفت شاه قاجار با تاسیس بانک در ایران می‌نویسد: «ناصرالدین‌شاه احداث بانک را در ایران به مثابه سم قاتل می‌شمرد.
به‌خصوص در این چند سال راحت‌طلبی و اشتغال به عیش و بازیچه کودکانه از کارهای فرنگی به کلی گریزان بود. اتفاقا «طامسن» انگلیسی، وکیل بانک شرقی لندن به تهران آمد و خواست شعبه‌ای از بانک مزبور در تهران و بعضی بلاد ایران برقرار کند، از جانب شاه امتناع بلیغ می‌شد و لیکن مفید نیفتاد و سفیر انگلیس به مدلول معاهده بین‌الدولتین حمایت کرد که صنعت و عمل صرافی در عداد امور تجارت است و نمی‌توان مانع شد، برقراری این دستگاه، وحشت شاه را از اسم و رسم بانک تخفیف داد. این بانک در ساختمان عظیمی واقع در ضلع شرقی میدان توپخانه احداث شد.»
بانک شاهی که مقرش در لندن و تابع قوانین انگلستان بود، از سال۱۲۶۹ کار خود را آغاز و اولین اسکناس بانکی را در ایران منتشر کرد. تا این زمان تنها نوع پول مورد استفاده سکه‌های نقره و طلا بود. رئیس بانک شاهی سر ویلیام کسویک بود. سرمایه این بانک از سه کمپانی گلین، میلز و شرکا، جی هنری شرودر و شرکا و دیوید ساسون و شرکا به‌دست آمده بود. اولین مدیر بانک شاهنشاهی ایران جوزف ربینو بود که از پدری ایتالیایی- یهودی و مادری انگلیسی در لندن به‌دنیا آمده و تابعیت بریتانیایی دریافت کرده بود. ربینو ۱۸سال در ایران باقی ماند و نقش موثری در گسترش بانک شاهنشاهی ایران داشت. او دستور داد تمام مدیران بانک زبان فارسی را بیاموزند. در این زمان مردم ایران به پول کاغذی اعتماد زیادی نداشتند.
ربینو برای گسترش استفاده از اسکناس دستور داد که تنها پول در مقدارهای کوچک چاپ شود و این پول در هر زمان توسط شعبه قابل تبدیل به سکه نقره باشد. این امر در مناطق دورافتاده بسیار مشکل بود. تحت نظر ربینو و به کمک ارتش ایران سکه‌های نقره به مناطق دورافتاده انتقال داده می‌شدند؛ ولیکن با این وجود در سال‌های اولیه تاسیس بانک شاهنشاهی ایران، هجوم بانکی به کرات اتفاق افتاد. گاهی دلیل این امر تبلیغات روس‌ها بود که انگلیسی‌ها را رقیب خود در ایران می‌دانستند.
مهم‌ترین فرد مورد ارتباط بانک شاهنشاهی ایران در تهران ژنرال آلبرت هوتوم شیندلر بود که مانند رویتر یک آلمانی‌تبار انگلیسی‌شده بود. او در ایران سال‌های زیادی زندگی کرده بود و به تمام جغرافیای منطقه مسلط بود. هنری دراموند ولف به او علاقه زیادی داشت و تلاش کرد که او را در بخش خارجی دولت استخدام کند؛ ولیکن وقتی این امر موفقیت‌آمیز نشد، رویتر وی را استخدام کرد. شیندلر و ربینو مهم‌ترین افراد تاثیرگذار در گسترش بانک شاهنشاهی در ایران بودند.
بانک شاهنشاهی ایران اهمیت زیادی در پرداخت وام‌های بزرگ به شاه بین سال‌های ۱۸۹۲ و ۱۹۱۱ داشت. این وام‌ها در قبال کنترل ماهی‌گیری در دریای خزر و کنترل تعرفه گمرکی در بندرها به شاه پرداخت شدند. خبر این وام‌ها ملی‌گرایان ایرانی را به‌شدت برآشفت؛ ولیکن در نهایت مخالفت آنها تاثیری نداشت. در سال ۱۹۲۹ میلادی بانک شاهنشاهی ایران دارای ۲۴شعبه در ایران بود. بانک شاهنشاهی ایران تا سال۱۳۰۹ شمسی به فعالیت خود در زمینه نشر انحصاری اسکناس ادامه داد. در این سال امتیاز چاپ اسکناس در ایران که در انحصار بانک شاهنشاهی بود با پرداخت دویست هزار لیره غرامت از آن بانک ستانده شد.
روزنامه دنیای اقتصاد
