لوگو-انجمن مفاخر معماری ایران-بلاگ

نود و دومین گفتمان هنر و معماری

شیوه گرایی (mannerism) ، حاصل افراط در پیروی از سبک هاست، این رویکرد در فاصله میان هنر رنسانس و هنر باروک قرار دارد، شیوه گرایی بازتابی دوگانه دارد، بطوری که اطلاق آن برای هنرمند، گاه عنوانی تحقیر آمیز داشته و گاه ستایش آمیز می نماید.
زیباشناسی رنسانس کلاسیک، با تمام مفاهیم اصلی اش از جمله هارمونی، شکوه، طبیعت و ایده، آنقدر گسترده و جامع بود که می توانست فقط با اصلاحات اندکی تداوم یابد. حتی اگر تغییرات بزرگی نیز روی می داد، باز این امکان وجود داشت که حفظ شود. در ربع اول قرن ۱۶ میلادی، بزرگان دوره رنسانس همچون لئوناردو داوینچی و رافائل، دیگر در قید حیات نبودند. رم تاراج شده و شرایط کاری برای هنرمندان تغییر کرده بود. مورخان هنر، هنر پساکلاسیک این قرن را “شیوه گرایی” نامیدند، این اصطلاح در آغاز دارای بار منفی و تحقیر آمیز نبود، بعدها در آغاز قرن ۱۷ و به ویژه در قرن ۱۹ بار منفی و توهین آمیز پیدا کرد. مورخان هنر قرن ۱۹، این هنر را با نگاهی تحقیرآمیز “هنر شیوه گرا” خواندند و با استفاده از این کلمه، آن را از هنر کلاسیک تفکیک و بدینوسیله تصنع موجود در آن را تقبیح کردند. آن ها در این هنر، فرم جدیدی نمی دیدند، بلکه به نظرشان این فرم، انحطاط و زوال فرم کلاسیک بود. این سبک آغاز دوره جدیدی از هنر را به نمایش نمی گذاشت، بلکه پایان و تباهی دوره کلاسیک را می نمایاند.
برای نسلی که شیوه گرایی را به جریان انداخت، نخستین مساله دوری از آثار کلاسیک و مخالفت با آن بود. مخالفت با قوانین انعطاف ناپذیر در هنر، مخالفت با گزاره های پیش پا افتاده و هارمونی های محض. شیوه گرایی در آغاز اهدافی چون آزادی، فردیت و بیان بیشتر، عدم وابستگی به طبیعت ومهمتر از همه اجتناب از قراردادها و عرف را دنبال می کرد. اما شیوه گرایان بعدی به تدریج به سمت فرم های متمایز و عجیب سوق پیدا کردند که نوعی سوررئالیسم بود. اگر چه این فرم ها، اعتراضی بر علیه قراردادهای کهنه به شمار می رفت، از آنجایی که خود نیز دائما تکرار می شدند، به زودی خودشان به قرارداد و عرف تبدیل گشتند و اگر عرف کلاسیک که مبتنی بر فرم طبیعی بود می توانست آزاردهنده باشد، این موضوع در مورد عرف شیوه گرایان نیز صادق شد.
در نود و یکمین گفتمان هنر و معماری پیرامون شیوه گرایی معماری سرکار خانم ها مهندس ثریا بیرشک و مهندس خوبچهر کشاورزی و آقایان مهندس ابوالحسن میرعمادی و مهندس فریبرز جبارنیا سخن خواهند گفت که با نمایش فیلم همراه است.

زمان:چهارشنبه ۲ مرداد ۱۳۹۲ از ساعت ۱۶ الی۱۹
مکان:موزه هنرهای دینی امام علی(ع )-خیابان ولیعصر-چهارراه نیایش -بلوار اسفندیار-شماره ۳۵
کتاب راس ساعت ۱۶ توزیع می گردد