لوگو-انجمن مفاخر معماری ایران-بلاگ

آمارها نشان می‌دهد در چند دهه اخیر تخریب ساختمان‌های مسکونی به شدت در تهران و دیگر شهرها افزایش پیدا کرده است، به طوری که بنابر آمارهای منتشر شده از سوی شهرداری تهران حدود ۹۴ درصد پروانه‌های ساختمانی برای تخریب و نوسازی صادر شده‌اند.

به گزارش خبرنگار گسترش‌صنعت در سال ۸۶، ۳۶ هزار و ۷۴۹ نفر در سطح شهر‌های استان تهران پروانه ساخت دریافت کرده‌اند که از این رقم ۲۵ هزار و ۵۷۲ پروانه مربوط به تخریب و نوسازی بوده است.

همچنین بنا به اعلام دفتر معاونت و شهرسازی شهرداری تهران، سال گذشته نیز ۲۱ هزار و ۴۶۳ پروانه ساخت و ساز در شهر تهران صادر شده است که بخش قابل توجه آن مربوط به تخریب و بازسازی می‌شود.

افزایش ارزش افزوده زمین و مسکن تا چندی پیش، سرمایه‌گذاری در این بخش را چنان سود آور کرده بود که کمتر اتفاق می‌افتد در خیابانی تردد کنی و خانه‌هایی را در حال تخریب یا ساخت مشاهده نکنی، خانه‌هایی که با اندکی تعمیر یا مرمت قابلیت خوبی برای ادامه بهره‌برداری داشته‌اند، تخریب و به‌جای آنها ساختمان‌هایی ساخته شده که به دلیل نیاز فوری به ساخت و ساز، چنگی به دل نمی‌زنند.

این میزان ساخت و ساز باعث شده ماهانه حدود یک میلیون تن نخاله ساختمانی به آبعلی تهران منتقل شود که درصد زیادی از این زباله‌ها به دلیل پخته شدن در گرمای حدود ۱۸۰۰ درجه قابل بازیافت نیستند و تنها راه استفاده از آنها پر کردن گودال است، البته حدود یک هزار تن از این میزان زباله‌های ساختمانی به صورت مستقیم وارد چرخه عملیات زیرسازی طرح‌های عمرانی و یک هزار تن دیگر نیز از سوی بخش خصوصی به شن و ماسه تبدیل می‌شود.

اکنون در هیچ جای دنیا از مواد اولیه طبیعی برای ساخت و ساز استفاده نمی‌شود، این در حالی است که در کشور ما همچنان شن و ماسه، خاک رس و آهک از مهم‌ترین موادی هستند که در تولید مصالحی چون آجر، بلوک و سیمان استفاده می‌شود.

انوشه منصوری، دبیر شورای استفاده از مصالح ساختمانی نوین در مورد دلایل استفاده نکردن از مواد طبیعی در ساختمان‌سازی گفت: تبدیل شن، ماسه و خاک رس به مصالح ساختمانی علاوه بر تخریب و فرسایش بستر رودخانه باعث نابودی محیط زیست، چه قبل و چه بعد از تبدیل مواد طبیعی به مصالح ساختمانی می‌شود.

به گفته وی در حالی که بارندگی طی سال‌های گذشته در کشور کاهش داشته اما به‌دلیل استفاده بی‌رویه از مواد طبیعی بستر رودخانه‌ها شاهد به‌وجود آمدن سیلاب در مناطق مختلف کشور بوده‌ایم.

در مورد وضعیت مصالح ساختمانی در سایر کشورها نیز گفت: در سراسر دنیا، به‌خصوص در کشورهای پیشرفته از پسماندهای نفتی برای تولید مصالح ساختمانی استفاده می‌شود. این کشورها پسماندهای نفتی را به قیمت‌های گران می‌خرند و از آنها مصالح ساختمانی‌ نوین می‌سازند. وی معتقد است در کشور ما با وجود این‌که این مواد به میزان زیادی در دسترس است، هیچ تمهیدی برای ساخت این‌گونه مصالح دیده نشده است.

استفاده از مصالح کامپوزیتی در کشورهای پیشرفته چون آلمان، انگلیس، فرانسه، هلند و دانمارک به‌طور کامل جا افتاده است، استفاده از این مصالح نه‌تنها به محیط زیست آسیب نمی‌رساند، بلکه فرصت بازیافت را نیز به‌وجود می‌آورد، به‌طوری که در دانمارک بیش از ۹۵ درصد نخاله‌های ساختمانی بازیافت می‌شود.

دبیر انجمن صنایع بازیافت نیز زیان استفاده از مصالح ساختمانی سنتی را برای محیط زیست بسیار مهم‌تر از مسائل اقتصادی آن می‌داند.

به گفته کامیار فیلسوفی بازیافت زباله‌های ساختمانی در ایران از جلوی ساختمان‌های تخریب‌شده آغاز می‌شود، در این مرحله مصالح ساختمانی که در جریان تخریب سالم مانده‌اند دوباره در ساختمان جدید استفاده شده و بخشی دیگر از نخاله‌ها به واحد بازیافت منتقل می‌شوند و در این واحد بازیافت، زباله‌ها با دستگاه‌های مخصوص خرد و به قطعات کوچک‌تر تبدیل می‌شوند، که در اصطلاح به این عمل مش‌بندی می‌گویند.

وی در ادامه نیز گفت: استفاده از این نخاله‌ها به‌دلیل وجود آمیزه‌ای از سیمان و بتن در آنها برای استفاده در ساختمان‌سازی بسیار مفید است، اما در حال حاضر از این نخاله تنها برای پر کردن گودال‌ها استفاده می‌شود. فیلسوفی با یادآوری استفاده از مواد کامپوزیتی در همه جای دنیا گفت: ‌کاربرد این مصالح می‌تواند در جهت جلوگیری از برداشت، شن، ماسه‌های اطراف رودخانه‌ها و جلوگیری از تخریب کوه‌ها و بستر رودخانه‌ها بسیار مفید باشد.

منبع : روزنامه گسترش صنعت