حسین موسوی
تغییرات آبوهوایی امسال خود را به شکل هیولای دوزخ دانته، با نام سربروس نشان داد. گفته میشود تعداد کشتههای ناشی از گرما در اروپایی که زیرساختهای لازم را برای آبوهوای گرم ندارد به بالای ۶۰هزار نفر رسیده است. مهمترین معضلی که هماکنون وجود دارد، نبود همدلی بین کشورهایی است که قرار است از زمین محافظت کنند. کشورها بارها دور هم جمع میشوند و هر بار با کمترین بازدهی نشستها را ترک میکنند. در حال حاضر دو مشکل عمده وجود دارد. نخست اینکه کشورهایی هستند که بیشتر از دیگر کشورها از این گرمایش متضرر میشوند، بدون اینکه بهاندازه کشورهای دیگر بر این روند مخرب تاثیر داشته باشند.
قرار است که کشورهای پیشرفته و متمول به این کشورها کمک کنند تا اثرات زیانبار این هیولای خانمانسوز را کاهش دهند. اما بیشتر کشورهای متعهد از این مساله سر باز زدهاند. مساله دوم اما به کشورهای آلاینده مثل آمریکا و چین بازمیگردد. در آمریکا یک روند الاکلنگی وجود دارد. مثلا زمانی که یک دموکرات بر سر کار است، توجه بیشتری به گرمایش جهانی نشان میدهد؛ اما زمانی که یکجمهوریخواه روی کار میآید، اولویت از گرمایش جهانی برداشته میشود و مسائل دیگر اهمیت پیدا میکنند؛ درست مانند ترامپ که بارها بحث گرمایش جهانی را به استهزا گرفت و کمترین همکاری را در این زمینه با کشورهای دیگر کرد.
در سوی دیگر میدان نیز چین وجود دارد. چین هنوز از زغالسنگ برای تامین برق خود بهره میبرد. این کشور هنوز توان دور شدن از سوختهای فسیلی را ندارد و اقتصاد هیولای این کشور هنوز به سوختهای سنتی وابسته است. برای همین چشماندازها برای رسیدن به یکتوافق که کاربردی باشد، هنوز در دسترس نیست. کارشناسان هشدار میدهند با این رویه حفظ تنها ۵/ ۱درجه سانتیگراد گرمتر شدن، نمیتواند مدنظر قرار گیرد و حتی به ۴/ ۲درجه سانتیگراد هم رضایت دادهاند. اما این رقم، کشورهای خاورمیانه را غیرقابل سکونت میکند. یک تحقیق هشدار میدهد که اگر اقدامات گسترده و فوری انجام نشود زندگی بیش از ۴۰۰میلیون جمعیت این منطقه تحتتاثیر پدیدههای جوی شدید از جمله امواج گرمای شدید، خشکسالیهای طولانی و بالا آمدن سطح آب دریاها قرار خواهد گرفت.
این پژوهش با استناد به آمارهای جمعآوریشده در سالهای ۱۹۸۱ تا ۲۰۱۹ به این نتیجه رسیده که میزان گرمایش هوا در شرق مدیترانه و خاورمیانه ۴۵/ ۰درجه سانتیگراد در هر دهه بوده است، در حالی که رقم متوسط گرمایش کره زمین در هر دهه در همین بازه زمانی ۲۷/ ۰درجه سانتیگراد است. برای همین کارشناسان هشدار دادهاند بدون انجام اقدامات ضروری در پایان قرن جاری هوای این مناطق ۵درجه سانتیگراد گرمتر خواهد شد که به احتمال فراوان در برخی از کشورها فراتر از ظرفیت طبیعی مردم برای انطباق با گرما خواهد بود.
روزنامه دنیای اقتصاد