لوگو-انجمن مفاخر معماری ایران-بلاگ

دکتر مهناز محمودی، پژوهشگر، مدرس دانشگاه و نویسنده کتاب بادگیر، به تشریح تحقیقات و یافته های خود در زمینه بادگیر پرداخت.

به گزارش اختصاصی خبرنگار معماری نیوز، این هفته در تالار امیرخانی خانه هنرمدان ایران و در نشست هفتگی معماری، موضوع “معماری بادگیرهای ایران” مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

در ابتدای جلسه، مهندس سید علیرضا قهاری، رئیس انجمن مفاخر معماری ایران، برنامه های تیرماه این انجمن، در خانه هنرمندان ایران را بدین شرح اعلام کردند:

یکشنبه ۵/۴/۱۳۹۰ جلسه هم اندیشی با موضوع “ریخت شناسی”
چهارشنبه ۸/۴/۱۳۹۰ “معماری برای صنایع”
چهارشنبه ۱۵/۴/۱۳۹۰ “ادبیات معماری”
یکشنبه ۱۹/۴/۱۳۹۰ “فرآیند شهری شدن”
چهارشنبه ۲۲/۴/۱۳۹۰ “تاریخ شفاهی”
چهارشنبه ۲۹/۴/۱۳۹۰ “به بلندای الوند”
در ادامه جلسه، دکتر مهناز محمودی، پژوهشگر، مدرس دانشگاه و نویسنده کتاب بادگیر، به تشریح تحقیقات و یافته های خود در زمینه بادگیر پرداخت.

دکتر مهناز محمودی، با اشاره به تلاش ۳ ساله در گردآوری این کتاب گفت: موضوع بادگیر ایرانی در سه حوزه مورد پژوهش و کنکاش قرار گرفت: معماری، تاریخ، مکانیک سیالات.

محمودی در ادامه افزود: در حوزه ی معماری، شناخت روابط حاکم بر معماری گونه های مختلف بادگیرها و تیپولوژی بادگیرهای ایران مورد بررسی قرار گرفت. در حوزه ی تاریخ، دلایلی مبنی بر ساخت بادگیرها در ایران، قبل از اسلام، مورد بررسی قرار گرفت و همچنین در حوزه ی مکانیک سیالات، یافتن مشخصات معماری بادگیر با کارکرد بهینه مورد پژوهش و بررسی قرار گرفت.

محمودی در ادامه با اشاره کاربرد بادگیر در عصر حاضر گفت: در حال حاضر در کشورهای اروپایی، بادگیر ایرانی با تکنولوژی روز تلفیق شده است و در نهایت ساختمانی با فاکتورهای بهینه سازی انرژی و دوستدار محیط زیست، پدید آمده است.

نویسنده کتاب بادگیر در ادامه خاطرنشان کرد: در حال حاضر در منطقه بستک در شهر دوبی،بادگیرهای قدیمی وجود دارد، با تحقیقات در این زمینه، مشخص شد که در سال ۱۲۶۲ هجری شمسی، مهاجران ایرانی شهر بستک(روستایی در شمال بندر لنگه) در پی اختلاف میان شیعه و سنی، به آن سوی خلیج فارس و در دوبی امروز، نقل مکان کردند و نام آن مکان را مجددا بستک نامیدند و شروع به ساخت و ساز به سبک شهر بستک کردند.

محمودی با اشاره به قدمت بادگیر در ایران گفت: قدیمی ترین بادگیر جهان در تپه چخماق( در هشت کیلومتری شهر شاهرود) مشاهده شده است. قدمت این بنا به ۶۰۰۰ سال قبل برمی گردد( ۴۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح).

دکتر مهناز محمودی در ادامه سخنانش به دسته بندی بادگیر ایرانی اشاره کرد و افزود: بادگیرها در ایران به ۵ دسته اصلی تقسیم بندی می شوند:

بادگیرهای یکطرفه و کم عمق با طول زیاد: طبس، میبد، اردکان، اردستان
بادگیرهای کوتاه و یکطرفه بر روی سقف گنبدی: خراسان جنوبی، سیستان و بلوچستان
بادگیرهای چهارطرفه( و به قول استاد پیرنیا:بده بستان): اصفهان، تهران، کاشان
بادگیرهای بلند چهارطرفه: یزد، کرمان
بادگیرهای حجیم، کوتاه و چهارطرفه: بندر لنگه و اقلیم های گرم و مرطوب
دکتر مهناز محمودی در خاتمه به مرحله جدید در این پژوهش اشاره کرد و افزود: ما در حال حاضر در حال مطالعه بر روی تلفیق این معماری با تکنولوژی های روز هستیم و قصد داریم تا از بادگیر در ساختمان های امروزی نیز استفاده کنیم.

منتشر شده توسط سایت خبری / تحلیلی معماری نیوز در تاریخ ۱۳۹۰ جمعه ۳ تیر