سی و دومین گفتمان هنر و معماری
منشور آتن، نام منشوری است که نتایج کلی دو کنگره جهانی معماران مدرن (کنگره ۴ و ۵) شامل توزیع و تنظیم چهار وجه عملکردی شهر (اسکان، کار، اوقات فراغت و ترافیک) در آن تبلور پیدا کرد.
مباحث مطرح شده در این کنگره بعدها توسط لوکوبورزیه مدون شد و در سال ۱۹۴۱ در فرانسه انتشار یافت. این منشور که به عنوان یکی از بارزترین مانیفست های معماری – شهرسازی پذیرفته شده، معرف این مقطع خاص از روند پر ماجرای زندگی نهضت معماری مدرن بوده و نقطه آغازی برای ورود معماران و شهرسازان به حوزه مسئولیت اجتماعی گردید، زندگی حرفه ای ایشان را به نیازهای جامعه و حفظ ارزش های آن پیوند دهد.
در دورانی که افراد شاخص این حرفه به چیزی جز اجرای فن خود نمی اندیشیدند و از هر فرصت (و با شتاب زدگی) بهره می بردند تا فضائی هرچه بزرگتر از شهر را با مصنوعات خود پر کنند.
منشور آتن تلاشی را معرفی می کند که در عین حال به دوسوی متمایز و متضاد از تلقی معماران نسبت به منافع حرفه ای و احترام به ارزش های جامعه توجه داشته و مساله فرهنگی و تعهد اجتماعی ایشان را در فضائی اجرائی به عنوان نیازی زنده و پویا یادآور شود. برای اجرای این منظور، هدایت جامعه به دست گروه های اندیشمندی خواهد بود که از طریق دولت ها، اقدامات متفکرانه و خلاقانه هنری خود را به انجام می رسانند.
منشور آتن در مجموعه ۹۵ گانه اش، نکاتی را عرضه می دارد که از یک سو پیش تازنده است و از سوی دیگر بنا بر شرایط زمان و پدیده های متغیر آن، عمر چندانی نمی یابد و بصورتی پویا برای خود جایگزین پیدا می کند. لذا شرایط روانی و ویژگی های خاص هر جامعه شهری است که با مشارکت مستمر و مستقیم و غیرمستقیم شهروندان، تدوین نظام کالبدی – جغرافیایی شهر را به عهده می گیرد و خود را از قید و بند قوانین دست و پاگیر می رهاند. منشور آتن در طول عمر هفتاد ساله، خود طرفداران و منتقدان بی شمار داشته و بسیاری از جنبه های مثبت و منفی آن بارها واکاوی شده است. اما، بهرحال صاحب نظران آن را نقطه عطفی برای شروع گفتمان عرصه های نوپرداز در حوزه معماری و شهرسازی و نیز پدیده ای بی بدیل در ایجاد تغییرات بنیادی، در تفکر معماران و شهرسازان، طی دهه های اخیر دانسته اند. پدیده ای که امروز توانسته نه تنها در این حوزه، بلکه در سایر حرفه ها، مورد استناد و الگوبرداری قرار گیرد و دستاورد آن برای عنوان شناخت مسئولیت های اجتماعی – فرهنگی صاحبان حرف و مشاغل در سطوح گوناگون جوامع شهری یاد به کار گرفته شود.
در سی و دومین گفتمان هنر و معماری، پیرامون منشور آتن (که مصادف است با نهمین سالروز درگذشت شادروان استاد دکتر منوچهر مزینی معمار و شهرساز برجسته ایرانی و با یادی از وی آغاز خواهد شد) آقایان دکتر محمدمنصور فلامکی، دکتر سیروس باور، مهندس اردشیر سیروس و مهندس احمد سعیدنیا سخنرانی خواهند داشت که با نمایش فیلم همراه است.
زمان: چهارشنبه ۱۹ بهمن ماه ۱۳۹۰ از ساعت ۱۶ الی ۱۹
مکان: موزه هنر امام علی (ع) – خیابان ولیعصر – چهارراه نیایش – بلوار اسفندیار – شماره ۳۵
