پنجاه و ششمین گفتمان هنر و معماری
دلوار شهری است بندری بر کرانه خلیج فارس در استان بوشهر، مرکز بخش دلوار شهرستان تنگستان است. دلوار در سلسله برنامه های ایرانشناسی انجمن مفاخر معماری ایران و سال بوشهر، از آنجا مورد توجه قرار دارد که زادگاه رئیس علی دلواری، قهرمان مبارزه با نیروهای خارجی (انگلیس) در جنوب ایران در قرن سیزدهم ه.ق است و نمادی از مبارزات ایرانیان در حراست از حدود و ثغور این سرزمین پهناور در دوران معاصر می باشد. مقدمه حضور انگلیس در خلیج فارس به دوره سلطنت شاه عباس اول باز می گردد. در این زمان دولت انگلیس در مقابل دریافت فرمان تجارت از ایران و انعقاد قرارداد تجاری، در سال ۱۰۳۱ ه.ق به کمک امام قلی خان حکمران فارس، پرتغالی ها را از جزیره هرمز بیرون راندند و روابط خود را با حکومت صفویه گسترش دادند و توانستند اجازه تاسیس تجارتخانه در کرانه های خلیج فارس را بدست آورند. اولین سفیر انگلیس از سوی چارلز اول در سال ۱۰۳۶ ه.ق به دربار ایران فرستاده شد، روابط تجاری بین دو کشور کمابیش تا دوره زندیه ادامه یافت و علیرغم سردی روابط فیمابین در دوره افشاریه، به نفوذ انگلیس در جنوب انجامید. با انعقاد قرارداد در سال ۱۱۷۷ ه.ق، نمایندگی انگلیس در بوشهر از صورت نمایندگی یک شرکت تجاری به صورت یک مرکز سیاسی در آمد. در دوران فتحعلیشاه، قرارداد بازرگانی فیمابین به دولت انگلیس اجازه می داد بدون پرداخت مالیات و عوارض گمرکی، کالای انگلیسی را وارد ایران کنند. اما بتدریج و با تقویت ناوگان نظامی انگلیس در خلیج فارس، از این نفوذ برای پیشبرد اهداف سیاسی و نظامی استفاده شد. در ۹ محرم ۱۲۳۳ ه.ق، به بهانه محاصره هرات توسط محمدشاه قاجار، نیروهای انگلیسی وارد آب های بوشهر شدند و شهر به تصرف در آمد اما با قیام مردمی به رهبری باقرخان تنگستانی مجبور به عقب نشینی شده و کنسولگری انگلیس هم تا دو سال تعطیل شد.
بار دیگر در سال ۱۲۷۳ ه.ق و در دوره ناصرالدین شاه در مقابل تسخیر هرات توسط ایران انگلیس ها به جنوب حمله ور شده و مجددا بوشهر را تصرف کردند.
کشمکش مداوم بین نیروهای انگلیسی و دولت ایران که با ضعف و فتور دولت های مرکزی شدت و کاستی می یافت، منجر به اخذ امتیازات از جمله فروش دخانیات در ایران، امتیاز بانک شاهنشاهی در دوره قاجار گردید. در این میان مبارزات مردمی بر علیه سلطه خارجی، (هر زمان که فرصت می یافتند) برگ زرینی بر تاریخ مردم این سرزمین می افزود.
در پنجاه و ششمین گفتمان هنر و معماری که مصادف با سالروز شهادت رئیس علی دلواری قهرمان و نماد مبارزه با اشغالگران میهن است. خانم مهندس مهشید کرمی و آقایان علی طاهری، مهندس امید جوانبخت و مهندس بهروز مرباغی سخن خواهند گفت که با نمایش فیلم همراه است.
زمان: چهارشنبه ۱۵ شهریور ماه ۱۳۹۱ از ساعت ۱۶ الی ۱۹
مکان: موزه هنر امام علی (ع) – خیابان ولیعصر – چهارراه نیایش – بلوار اسفندیار – شماره ۳۵
