روز ۳۱ اردیبهشت ماه خبری به روی خروجی خبرگزاری ها قرار گرفت که بار دیگر نشان از بی مهری به میراث فرهنگی و هنری ویا کمی جامع نگری به تاریخ این مرز و بوم داشت . خبر این بود که ((شهر بیشاپور دچار حریق شد )) در چند ساعت نخست این حادثه ، به روال معمول مسئولان از انکار دیواری بلند ساختند و هر کدام به نوعی کوشیدند تا یا اظهار بی اطلاعی کنند و یا حادثه را منکر شوند .
در اولین واکنش به این مسئله فریدون فعالی ، رئیس اداره کل میراث فرهنگی استان فارس به خبرنگار یکی از خبررسانی ها گفت ((آتش سوزی روز گذشته در محوطه بیشاپور کاملا سطحی بود که توسط یگان نیروی حفاظت کاملا مهار و کنترل شد . ))
اما محسن عباسپور ، عضو شورای مرکزی انجمن هم اندیشان در واکنش به سخنان آتش سوزی بیشاپور چیزی فراتر از یک آتش سوزی ساده دانست و اعلام کرد که هنوز پایگاه پژوهش بیشاپور اقدامی در جهت جلوگیری از این آتش سوزیها نکرده است .
وی همچنین وسعت این آتش سوزی را در قسمت شمالی و دامنه آن را تا بناهایی مانند ستون های یادبود وسط شهر خواند . این در حالی است که برخی از منابع هم از سرایت آتش به معبد آناهیتا که یکی از نادرترین معابد بازمانده پیش از اسلام است خبر دادند.
این واقعه در حالی است که بیشاپور یکی از شهرهای تاریخی دوره ساسانیان است و از سابقه تاریخی برخوردار است . این شهردر شهرستان کازرون و در استان فارس است که در زمان ساسانیان ساخته شده است و امروزه تنها ویرانه هایی از آن بر جای مانده است . بیشاپور با دویست هکتار وسعت ، از شهرهای مهم آن زمان بوده است و اهمیت ارتباطی داشته است . این شهر از قدیمی ترین شهرهایی است که تاریخچه ساخت آن بصورت مکتوب در سنگ نوشته ای موجود است . بیشاپور در شمال شهر کازرون قرار گرفته و از شهرهای خوش آب و هوا و دارای طراحی و مهندسی ویژه آن روزگار بوده است . در کتابهای تاریخی نام این شهر با عنوان های : بیشاپور ، بیشابور ، به شاپور ، بیشاور و ((به اندیو شاپور)) ضبط شده است . شهر بیشاپور مرکز ایالت و کوه اردشیر خوره بوده است . بیشاپور تا قرن هفتم هجری آباد و مسکونی بوده است و پس از آن ویران شده است . بیشاپور گنجینه ای از آثار ارزشمند ساسانی مانند معبد آناهیتا است . سبک معماری بنا شیوه پارتی است . شهر بیشاپور با روش مهندسی یونانیان که توسط هیپوداموس ابداع شده بود در زمینی مستطیل به گونه ای طراحی شد که چهار دروازه و دو خیابان آن ، یکدیگر را قطع می کردند . یکی از خیابان ها در جهت شمال به جنوب و دیگری شرق به غرب است و هر کدام در انتها به یکی از دروازه های شهر منتهی می شده اند . دروازه غربی ، ورودی اصلی شهر بوده است . شهر بیشاپور از دو بخش اصلی تشکیل شده است :
- ارگ سلطنتی شامل آثار شاخصی مانند معبد آناهیتا ، تالار تشریفات شاپور ، ایوان موزائیک ، کاخ به والرین
- منطقه عامه نشین شامل خانه های مسکونی ، گرمابه ، کاروانسرا و بازار
بیشاپور توسط کوه ، رودخانه ، دیواره ای قلعه و خندق محافظت می شده است . اوژن فلاندن ، آثار بیشاپور نزدیک کازرون را بعد از تخت جمشید و حجاری های نقش رستم مهمترین آثار قدیم ایران می داند وی در مورد اهمیت شهر بیشاپور می نویسد :
- مدت مدیدی ناپدید بوده و کسی از وجود آن اطلاع نداشت تا اینکه سیاحان انگلیسی آن را کشف کرده اند .
- سلطان عظیم الشان (شاپور اول ساسانی ) به ساختن این بنا مبادرت کرده است .
- وسعت این ناحیه بسیار زیاد است .
- تعداد نقوشی که تا این زمان باقی مانده است ، بسیار است .
- موضوعات نقوش مختلف است .
- استادانش ماهر بوده و در ساخت آن ابتکار به خرج داده اند .
اما چه می شود کرد این شهر هم با تمام قدمت و نقشی که در تاریخ ایران زمین داشته با کمترین توجه مسئولان روبرو شد و این بی توجهی موجب شد تا آتشی که چند سالی است که دامان میراث فرهنگی کشورمان را فرا گرفته با بی رحمی تمام چنگ در دامان شهر بیشاپور انداخته و بخشی از آن را طعمه خود سازد .
ماهنامه ساختمان و پلیمر – شماره ۱۷ – تیرماه ۹۱
