لوگو-انجمن مفاخر معماری ایران-بلاگ

نخستین نشست کمپین حفاظت از باغ‌های تهران برگزار شد

نخستین نشست تخصصی کمپین حفاظت از باغ‌های تهران تحت عنوان «با باغ‌های تهران چه کردیم…»، برگزار شد. چهارشنبه ۲۸ مرداد درنخستین نشست تخصصی کمپین «حفاظت از باغ‌های تهران» جمعی از مسوولان و مدیران شهری و سیاسی در باغ موزه قصر گرد هم آمدند تا به بررسی وضعیت کنونی باغ‌های پایتخت و آنچه برسر درختان آن می‌آید، بپردازند. براساس این گزارش، در این جلسه که تحت عنوان «با باغ‌های تهران چه کرده‌ایم…» برگزار می‌شد، مصطفی میرسلیم، وزیر دولت هاشمی و مشاور رییس‌جمهور در امور تحقیقات، پیروز حناچی معاون شهرسازی و معماری وزارت راه و شهرسازی، احمد مسجد جامعی عضو فعلی شورای اسلامی شهر تهران و وزیر دولت اصلاح‌طلب و محمد حقانی رییس کمیته محیط زیست شورای اسلامی شهر تهران و علیرضا محجوب نماینده مردم تهران بر ضرورت حفظ باغ‌های باقی مانده در تهران تاکید کردند.

پیوست انسان ایرانی با گیاه، طبیعت و درخت

احمد مسجد جامعی دراین نشست باز هم تلاش کرد تا از همان دیدهنری و اجتماعی خود به مقوله قطع درختان بپردازد. وی با اشاره به ریشه‌های احیای باغات و درختان، گفت: یکی از مواردی که ما را ملزم به حفظ باغ‌ها و درختان می‌کند، در نگاه ما حق حیات است. حق حیات مساله‌ای «عمومی» است که برای تمام موجودات جهان مانند انسان، کوه، طبیعت، گیاه، دشت، پرنده و… وجود دارد. اما در نگرش ما تنها «هستی» است که دارای روح است. به همین دلیل از آنجایی که درباره درختان، حیوانات و گیاهان توصیه‌های بسیاری شده است، ریشه‌های ما به عنوان یک ایرانی ایجاب می‌کند که از این حقوق دفاع و حمایت کنیم.

این عضو شورای شهر تهران با بیان اینکه هنرهای اجتماعی برخاسته از این باورها، قانونگذار را وادار به عمل به قانون می‌کنند، خاطرنشان کرد: با توجه به شرایط فعلی شهر، ساختارمند کردن نهادهای اجتماعی و ساماندهی نهادهایی که پشتیبان مسائل محیط زیستی باشند و مردم را برای نظارت به کار گیرند نخستین گام برای حفظ درختان و باغ‌ها خواهد بود. به بیانی ساختاراجتماعی می‌تواند نارسایی قوانین را مرتفع و مجری‌ها را نیز متوجه سازد که در این مسیر با جدیت بیشتری عمل کنند.

محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر تهران نیز در سخنان خود ابتدا نقبی به گذشته تهران داشت؛ روزگاری که تهران متشکل از آبادی‌هایی پر باغ و پر درخت بود که به مرور زمان به هم پیوست و ری اولیه را به شهر فعلی تهران تبدیل کرد. وی اشاره‌ای هم به نخستین قوانین حفظ درختان و فضاهای سبز داشت. سال۱۳۵۹ قانون حفظ و گسترش فضای سبز شهر و روستا و آیین‌نامه آن در شورای انقلاب مجددا تمدید شد و به تصویب رسید؛ قانونی که هیچگاه اجرایی نشد. گرچه به گفته حقانی با توجه به شرایط لازم است تا قرائت جدیدی از قانون انجام شود؛ در واقع اگر قانون اجرا شود احتمال رسیدن به نتیجه وجود خواهد داشت.

این عضو شورای شهر تهران با اشاره به اینکه بسیاری از درختان شهر از آلودگی هوا سر فرود آوردند، تصریح کرد: در محور ولیعصر که طبیعی‌ترین محور شهر تهران است، در زمان رضاخان بیش از ۶۰ هزار اصله درخت در چهار ردیف و در طول ۱۷ کیلومتر کاشته شد اما امروز این تعداد به هفت هزار اصله درخت رسیده است؛ متاسفانه افرادی داعش‌وار در شهر درخت قطع می‌کنند و به دلیل فقدان سند اجرایی نمی‌توان متخلفان را به پای میز محاکمه کشاند.

پشتوانه حقوقی حفط باغات و درختان مستحکم است

پیروز حناچی، معاون وزیر راه و شهرسازی نیز به عنوان دیگر سخنران این جلسه، به ابزارهای قانونی موجود برای حفظ باغات و درختان اشاره کرد و گفت: در این زمینه نقص قوانین نداریم، یعنی پشتوانه حقوقی خوبی برای حفظ باغ‌ها داریم. حتی مصوبه شورای انقلاب هنوز لغو نشده است، اما به نظر می‌رسد در اجرا و فرآیند اجرا مشکل داریم. اتفاقاتی که در ۱۰سال اخیر در شهرها افتاده است سبب خاموشی مانیتورینگ شهر شده است، هرچند پیش از این هم اشکالات و تخریب‌هایی صورت گرفته بود و درختان چنار ۲۰۰ ساله هم در این شهر قطع شده‌اند که با هیچ اعتباری جبران نمی‌شوند.

حناچی با تاکید براینکه در دو سال اخیر تصمیمات شورای‌عالی شهرسازی در جهت حفظ باغ‌ها و برخورد با متخلفین اثرگذار بوده و جلوی بسیاری از تصمیمات غلط را گرفته و هزینه «تخلف» را هم بالا برده است، گفت: موضوع حفظ باغ و فضای سبز تهران، در شرایطی که تعداد روزهای سالم در شهر کاهش یافته، یک گام ضروری است. البته نافی زحماتی که در شهر می‌شود نیستیم اما برای بالا بردن کیفیت زندگی باید همه شاخص‌های شهری افزایش یابد.

حناچی یادآور شد: شورای‌عالی شهرسازی در چند جلسه به بررسی نواقص طرح جامع و تفصیلی پرداخته ولی مهم‌ترین این موضوع‌ها این است که مانیتورینگ شهر روشن شود، این مانیتورینگ تنها با سیستم GIS شهرداری روشن نمی‌شود بلکه وجدان عمومی جامعه و نهادهای مردمی باید به شکلی درآیند که هیچ مسوولی جرات انجام تخلف نداشته باشد.

وی با بیان اینکه در این بخش‌ها هیچ ملاحظاتی نباید وجود داشته باشد، گفت: عکس‌العمل درست و به موقع اقدامات غلط را کاهش می‌دهد، در حقیقت شورای‌عالی شهرسازی فعلی مجاری بروز تخلف را بسته است اما به تنهایی نمی‌تواند حرکت کند.

برج باغ‌ها موضوع بعدی سخنان حناچی بود؛ موضوعی که وی اینچنین به آن پرداخت: مصوبه برج باغ‌ها با نیتی خیر به تصویب رسید. ابتدا پیشنهاد ما ۵/۷درصد سطح اشغال بود ولی نهایتا این مصوبه با ۳۰ درصد سطح اشغال به تصویب رسید. اما ‌ای کاش ۳۰ درصد اجرا می‌شد! واقعیت این است که امروز متاسفانه مصوبه برج باغات به راحتی با سطح اشتغال ۵۰، ۸۰ و ۱۰۰ درصد اجرا می‌شود. میرسلیم نیز یکی دیگر از سخنرانانی بود که به دو آفت موجود بر سر حفظ و احیای باغ‌های پایتخت پرداخت. به گفته او یکی از این دو آفت، وجدان اخلاقی است که لکه‌دار شده و آسیب خورده است و آفت دوم حقی است که از مردم ضایع شده است، در واقع مردم باید افرادی را انتخاب و راهی شورا کنند که شناخته شده محلات باشند. مردم باید اطمینان داشته باشند که این افراد به حقوق محله خود توجه کافی دارند. در پایان این نشست تخصصی، مسوولان حاضر در اقدامی نمادین، درختی را به رسم یادبود در حیات باغ موزه قصر کاشتند.

به نقل از روزنامه اعتماد