You are currently viewing فرضیه عدم تقارن در پیدایش جهان

تقارن مفهوم زیبا و منظمی است که در جهان بی‌نظم ما در‌هم می‌شکند. واقعیت این است که از دهه ۱۹۶۰ تاکنون دانشمندان تنها بر مبنای فرضیه عدم تقارن توانسته‌اند توضیح دهند که چرا در جهان ماده بیشتر از پادماده وجود دارد.

اگر چه پی بردن به منشأ این نقض تقارن یا حتی یافتن شواهدی برای اثبات آن غیرممکن است اما ستاره‌شناس‌های دانشگاه فلوریدا در ایالات متحده موفق شده‌اند نخستین شواهد از نقض تقارن را که در آغاز پیدایش جهان اجتناب‌ناپذیر بوده است، پیدا کنند.

آنها میلیون‌ها کهکشان چهارگانه سه بعدی را مورد مطالعه قرار داده و دریافتند که جهان در برهه‌ای از عمر خود یک سلسله اَشکال را بر تصاویر آینه‌ای آنها ترجیح داده است. این نظریه که نقض تساوی تقارن نام گرفته است، به دوره‌ای بی‌نهایت کوتاه از تاریخ جهان اشاره دارد که در آن قوانین فیزیک متفاوت از قوانین فیزیک امروزی بودند و همین تفاوت در چگونگی تحول جهان بسیار تأثیرگذار بوده است.

طبق تساوی تقارن، قوانین فیزیک نباید یک شکل را بر نیمه قرینه آن ارجحیت دهند. دانشمندان برای توصیف این ویژگی مثال دست راست و دست چپ را به‌کار می‌برند، چون دست‌های ما تصاویر آینه‌ای یکدیگرند و برای همه قابل درک است.

بر این اساس، نقض تقارن به این معنا است که جهان یا به اَشکال سوی راست یا به اَشکال سوی چپ گرایش بیشتری دارد. اما کدام یک؟ ستاره‌شناس‌ها برای کشف آن تمامی حالات ممکنی را که چهار کهکشان می‌توانند با خط فرضی در کنار هم قرار گیرند را تجسم کردند. نتیجه آن شکل‌گیری یک جسم سه بعدی به نام «تتراهدرون» یا «چهار وجهی» بود که به یک هرم کج شباهت داشت. این ساده‌ترین شکل از تصویر آینه‌ای است. آنها با توجه به شکل حاصل شده و بر اساس چگونگی اتصال چهار کهکشان به نزدیک‌ترین و دورترین هم‌گروهیشان تعیین کردند کدام‌ها را می‌توان «راست دست» و کدام‌ها را «چپ دست» متصور شد.

از آنجا که تحلیل یک تریلیون چهار وجهی فرضی برای هر یک میلیون کهکشان نیازمند محاسبات ریاضیاتی پیچیده و قدرت رایانشی زیادی بود، نتوانستند به نتیجه برسند که جهان سوی راست اَشکال را ترجیح می‌دهد یا سوی چپ آنها را. با این حال، باور دارند که همین مدل فرضی گواه محکمی بر این است که جهان به طور قطع به یکی از این دو سو گرایش بیشتری دارد.

اگر دنیا متقارن بود، مهبانگ باید به مقادیر مساوی ماده و پادماده تولید می‌کرد که در این صورت هر دو یکدیگر را نابود می‌کردند و جهان عاری از ستاره‌ها و سیاره‌ها می‌شد، اما از آنجا که در جهانی زندگی می‌کنیم که بیشتر از ماده تشکیل شده است تا پادماده، فیزیکدان‌ها همچنان به فرضیه عدم تقارن در آغاز پیدایش جهان پایبند هستند .

روزنامه اطلاعات، ضمیمه دانش